یکی از رایج‌ترین شکایت‌های خانم‌ها در زمان باداری، معده درد در بارداری است. معده‌درد در دوره بارداری طبیعی است؛ اما این درد آزاردهنده با رعایت نکات بسیار ساده‌ای قابل پیشگیری و درمان است. اگرچه معده درد کاملاً بی‌خطر است؛ اما گاهی درد معده و سوزش سر دل با شکم‌دردهایی که منشا گوارشی ندارند، اشتباه گرفته می‌شود.
در این مقاله درباره معده‌درد بارداری و همچنین سایر دلایلی که باعث درد شبیه معده درد می‌شوند صحبت می‌کنیم. همچنین سایر علائم مربوط به شکم‌دردهای خطرناک بارداری را توضیح می‌دهیم تا بتوانید آن‌ها را از معده‌دردهای ساده تفکیک دهید و به‌سرعت از پزشک برای درمان آن‌ها کمک بگیرید.
فهرست آنچه می‌خوانید:
- معده درد بارداری
- علائم خطرناک: چه زمانی نگران معده درد در بارداری باشیم؟
- رایج‌ترین علت‌های معده درد در بارداری
- علل خطرناک معده‌درد بارداری
- علت معده درد شدید در بارداری
- علت معده درد در ماه‌های مختلف بارداری
- چه کسانی بیشتر دچار معده درد بارداری می‌شوند؟
- چه زمانی برای معده درد بارداری از پزشک کمک بگیریم؟
- نکاتی برای درمان خانگی و پیشگیری از معده درد بارداری
- کلام آخر دکترساینا
معده درد بارداری
گرفتگی یا درد شکم جزء جدایی‌ناپذیر عوارض بارداری است. این دردها معمولاً خفیف، گذرا و ناشی از مشکلات معده (مثل رفلاکس) هستند و جای نگرانی ندارند. دردهای خفیف معمولاً با استراحت، خارج‌کردن باد یا دفع مدفوع و اصلاح رژيم غذایی برطرف می‌شوند؛ اما اگر درد شدید باشد و خودبه‌خود برطرف نشود، نیازمند بررسی توسط پزشک است.
به گفته Pregnancy birth and baby، سوءهاضمه و معده‌درد علائم بسیار شایعی در بارداری هستند. اگر باردار هستید، به احتمال ۸۰ درصد یکی از علائم این مشکلات را در دوره بارداری خود تجربه خواهید کرد.
سوزش سردل ممکن است به دلیل تغییر میزان هورمون‌ها ایجاد شود. یکی از هورمون‌های مهم در بارداری هورمون پروژسترون است. این هورمون عضلات را (از جمله آن‌هایی را که مسئول بستن مسیر مری به معده هستند.) شل می‌کند. این فرایند باعث می‌شود غذا و اسید از معده به مری برگردد.
سوزش سردل با بالارفتن سن بارداری بیشتر می‌شود. این اتفاق با رشد جنین داخل رحم و افزایش فشار رحم روی معده رخ می‌دهد. فشار رحم روی معده همچنین باعث هل‌دادن محتویات معده به سمت مری می‌شود.
اگر قبلاً هم باردار شده‌اید یا قبل از بارداری نیز سوزش سردل داشته‌اید، احتمال ابتلا به این مشکل در بارداریتان بیشتر می‌شود.
علائم خطرناک: چه زمانی نگران معده درد در بارداری باشیم؟
دردهای شدید شکم گاهی با معده‌درد بارداری اشتباه گرفته می‌شوند؛ اما اگر علاوه بر شکم‌درد، علائم زیر را نیز دارید، باید بلافاصله با پزشک خود تماس بگیرید:
- خونریزی یا لکه‌بینی
- گرفتگی یا احساس فشار دائمی در شکم
- ترشح غیرطبیعی واژن
- درد شدید یا مداوم پایین کمر یا شکم
- سوزش یا درد هنگام دفع ادرار
- شکم‌دردی که با نیم الی یک ساعت استراحت بهتر نمی‌شود.
- تب
- لرز
- حالت تهوع، استفراغ یا اسهال
- سیاهی‌رفتن چشم
- کاهش قابل‌توجه حرکات جنین بعد از هفته ۲۸ام
- انقباض‌های شکم قبل از هفته ۳۷ام که هر ۱۰ دقیقه و منظم رخ می‌دهند.
- دردی که شب‌ها یا هنگام دراز کشیدن بدتر می‌شود.
- تاری دید
- سردرد شدید یا مداوم
معده‌درد در بارداری شایع و بی‌خطر است. اگر علاوه بر معده‌درد، گرفتگی یا انقباض شکم، کاهش حرکت جنین، خونریزی، ترشحات غیرطبیعی، تب و لرز، حالت تهوع و استفراغ و هر علامت غیرطبیعی دیگری دارید، با پزشک تماس بگیرید.
رایج‌ترین علت‌های معده درد در بارداری
خیلی اوقات درد شکم یا معده در بارداری طبیعی و بی‌خطر است. رایج‌ترین دلایل شکم‌درد بارداری عبارتند از:
۱. مشکلات هاضمه
- نفخ
بالارفتن میزان پروژسترون بدن در بارداری، باعث شل‌شدن ماهیچه‌های روده و در نتیجه ایجاد گاز بیشتر در روده‌ها می‌شود. نفخ در سه‌ماهه آخر بارداری به دلیل بزرگ‌شدن رحم، واردشدن فشار اضافی روی ماهیچه‌ها و کندتر شدن هضم غذا بیشتر می‌شود.
برای پیشگیری از این مشکل، بهتر است حجم وعده‌های غذایی خود را کمتر و درعوض تعداد وعده‌ها را بیشتر کنید. همچنین باید از خوردن غذاهای چرب، سرخ‌کردنی و سایر موادغذایی نفاخ پرهیز کنید. افزایش تحرک یا ورزش‌کردن نیز به هضم بهتر غذا کمک می‌کند.
- یبوست
ابتلا به یبوست در دوره بارداری به دلیل مصرف مکمل آهن، رژیم غذایی کم‌فیبر، کم‌آبی بدن و تغییرات هورمونی بسیار شایع است.
برای پیشگیری از یبوست و شکم‌درد در بارداری باید میوه و سبزیجات سرشار از فیبر، آب و مایعات بیشتری مصرف کنید. ورزش‌کردن و کوچک‌تر کردن وعده‌های غذایی (همراه با افزایش تعداد وعده‌ها) نیز به رفع یبوست کمک می‌کنند. درصورتی‌که یبوست خیلی شدید باشد، ممکن است پزشک داروی ملین تجویز کند.
- معده‌درد و سوزش سردل
سوزش سردل و معده‌درد در بارداری طی سه‌ماهه دوم و سوم بسیار شایع است. طبق نتیجه یک پژوهش علمی، حدود ۴۵ درصد خانم‌ها در دوره بارداری به این مشکل دچار می‌شوند.
یکی از دلایل سوزش سردل، تغییرات هورمونی است. این تغییرات باعث شل‌شدن ماهیچه‌هایی می‌شوند که از برگشتن اسید معده به مری (رفلاکس) جلوگیری می‌کنند.
همچنین بزرگ‌شدن رحم نیز روی معده فشار وارد می‌کند؛ این اتفاق نیز باعث خارج‌شدن سریع اسید معده و هضم ناقص موادغذایی می‌شود.
برای جلوگیری از بروز این مشکل:
- تعداد وعده‌های غذایی خود را زیاد و حجم آن‌ها را کوچک‌تر کنید.
- هنگام غذاخوردن صاف بنشینید.
- بین غذاخوردن و خوابیدن حداقل ۳ ساعت فاصله زمانی قرار دهید.
- از نوشیدن آبمیوه و نوشابه با غذا پرهیز کنید.
- هنگام خوابیدن سر خود را بالاتر از بدنتان قرار دهید.
- از مصرف کافئین و الکل و سیگار کشیدن پرهیز کنید.
۲. کشیدگی عضلات (رباط گرد رحمی)
به جز مشکلات گوارشی و معده‌درد در بارداری، دلایل دیگری نیز باعث ایجاد شکم‌درد در بارداری می‌شوند. یکی از این دلایل، کشیدگی رحم است.
دو رباط گرد بزرگ، رحم را به کشاله ران متصل و به نگه‌داشتن آن کمک می‌کنند. وقتی رحم برای باز کردن فضای نگهداری جنین بزرگ‌تر می‌شود، این رباط‌ها نیز چاره‌ای جز کشیده‌شدن ندارند. کشیده‌شدن رباط‌ها باعث درد مبهم یا تیرکشیدن شکم، کشاله یا مفاصل ران می‌شود. این درد با تغییر موقعیت، عطسه یا سرفه کردن بدتر می‌شود.
برای کاهش این درد، سعی کنید از حالت نشسته یا خوابیده به‌آهستگی بلند شوید. هنگام عطسه و سرفه، روی کمر خم شوید و ران‌هایتان را خمیده کنید. این کار فشار را از روی رباط گرد برمی‌دارد. نرمش روزانه نیز به کاهش درد ناشی از کشیدگی رباط‌ها کمک می‌کند.
۳. کرامپ
رحم در سه‌ماهه اول و دوم رشد سریعی دارد. رشد عضله رحم باعث کشیدگی آن و ایجاد کرامپ (گرفتگی شکم مشابه دردهای دوره پریود) می‌شود. کرامپ‌های دوره بارداری به شکل درد مبهم یا تیرکشیدن ظاهر می‌شوند.
این دردها معمولاً خودبه‌خود رفع می‌شوند. کمپرس یا دوش آب گرم به بهبود سریع‌تر کرامپ کمک می‌کند.
۴. برکستون هیکس
انقباض‌های برکستون هیکس (Braxton Hicks) مشابه دردهای شروع زایمان هستند. این انقباض‌ها کاذب هستند؛ یعنی با وجود شباهت با دردهای زایمان، نشانه شروع زایمان نیستند. دردهای برکستون هیکس غیرقابل‌پیشبینی و نامنظم هستند و باعث ایجاد فشار دردناک و ناخوشایند در شکم می‌شوند.
این دردها در سه‌ماهه آخر بارداری اتفاق می‌افتند. برخلاف دردهای زایمان، درد برکستون هیکس با گذشت زمان نه‌تنها شدیدتر و منظم‌تر نمی‌شود؛ بلکه به‌مرور از بین می‌رود. تغییر موقعیت بدن یا راه‌رفتن به بهبود درد کمک می‌کند.
مشکلات گوارشی، بزرگ‌شدن رحم، کشیدگی تاندون‌های نگهدارنده رحم و انقباض‌های برکستون هیکس باعث بروز شکم‌درد در بارداری می‌شوند.
علل خطرناک معده‌درد بارداری
اگرچه شکم‌درد بارداری در اکثر مواقع نگران‌کننده نیست؛ اما گاهی اوقات یک مشکل خطرناک باعث بروز آن می‌شود. اشتباه‌گرفتن معده درد بارداری با شکم‌دردهای خطرناک و شدید، می‌تواند باعث تاخیر در درمان مشکل شود. به همین دلیل بهتر است با دلایلی که می‌توانند دردهای مشابه معده‌درد ایجاد کنند و سایر علائم آن‌ها آشنا باشید. در این شرایط می‌توانید در اسرع وقت به پزشک مراجعه کنید.
۱. بارداری خارج رحمی
بارداری خارج‌رحمی زمانی اتفاق می‌افتد که لانه‌گزینی جنین به جای رحم در حای دیگری (معمولاً داخل لوله فالوپ) انجام شده باشد. علائم بارداری خارج‌رحمی بین هفته ۴ تا ۱۲ بارداری ظاهر می‌شوند. این علائم عبارتند از:
- خونریزی و درد شکم
- درد نوک شانه
- احساس ناراحتی هنگام دفع مدفوع و ادرار
این بارداری شکست‌خورده است و باید به‌صورت اورژانسی با دارو یا جراحی درمان شود.
۲. سقط جنین
درصورتی‌که درد در قسمت‌های پایین لگن یا کمر و همراه با حالت تهوع، استفراغ و خونریزی واژن باشد، احتمال سقط جنین وجود دارد. علائم اختصاصی سقط جنین عبارتند از:
- شکم‌درد
- کمردرد
- خونریزی واژن که به‌مرور شدیدتر می‌شود.
- لکه‌بینی یا خروج لخته از واژن
- گرفتگی و انقباض منظم شکم
- تب
- ضعف و خستگی
توجه کنید که خیلی‌اوقات علائمی مثل درد، گرفتگی شکم، کمردرد یا خستگی در بارداری طبیعی بوده و لزوماً به معنی سقط جنین نیستند؛ اما بهتر است پزشک خود را در جریان آن‌ها قرار دهید.
۳. پره اکلامپسی
پره‌اکلامپسی معمولاً بعد از هفته ۲۰ام بارداری اتفاق می‌افتد. این بیماری باعث بالارفتن شدید فشارخون و افزایش پروتئین ادرار می‌شود. سابقه فشار خون بالا، اضافه‌وزن، ابتلا به دیابت و سن بالای ۳۵ یا نوجوان خطر ابتلا به این بیماری را افزایش می‌دهد.
فشار خون بالا در بارداری خطرناک است و می‌تواند به کلیه‌ها و کبد آسیب بزند. در صورت داشتن هرکدام از علائم پره‌اکلامپسی باید به‌سرعت با پزشک خود تماس بگیرید. این علائم عبارتند از:
- درد بالا و سمت راست شکم
- تنگی نفس
- حالت تهوع
- کاهش حجم ادرار
- فشارخون بالا
- سردردهای مکرر
- سیاهی‌رفتن چشم
- تغییر قدرت بینایی
- افزایش وزن ناگهانی
- ورم غیرطبیعی دست‌ها و صورت
۴. زایمان زودرس
اگر سن بارداریتان کمتر از ۳۷ است و دچار انقباض‌های شکمی منظم و احساس فشار شده‌اید، با پزشکتان تماس بگیرید. این نوع شکم‌درد در بارداری نشانه زایمان زودرس است و باید به‌سرعت توسط پزشک بررسی شود.
۵. جدا شدن جفت
جدا شدن جفت زمانی اتفاق می‌افتد که جفت قبل از تولد نوزاد، به‌صورت ناگهانی از دیواره رحم جدا شود. یکی از علائم شایع این اتفاق، درد مداوم و سفت‌شدن شکم به مدت طولانی است. علائم شایع دیگر، کمردرد، پارگی زودهنگام کیسه آب و خروج ترشحات آبکی خونی از واژن هستند.
این مشکل، جدی است و می‌تواند زندگی مادر و جنین را تهدید کند. به همین دلیل در صورت مشاهده این علائم باید به اورژانس مراجعه کنید.
۶. سندرم هلپ
سندرم هلپ (HELP) یکی از خطرناک‌ترین مشکلات دوران بارداری است. هلپ مخفف سه کلمه است:
- Hemolysis (همولیز یا خون‌کافت): به معنای تجزیه خیلی‌سریع گلبول‌های قرمز خون است. این مشکل در نهایت باعث کم‌خونی می‌شود.
- Elevated liver enzymes (افزایش آنزیم‌های کبد): افزایش آنزیم‌های کبدی نشان‌دهنده اختلال در عملکرد کبد و ترشح غیرطبیعی مواد شمیایی کبد در خون از جمله آنزیم‌ها است.
- Low pletelets (کمبود پلاکت): پلاکت‌ها به لخته‌شدن خون کمک می‌کنند. کاهش پلاکت‌های خون باعث افزایش خطر خونریزی می‌شود.
علت دقیق بروز این مشکل مشخص نیست؛ اما پژوهش‌ها نشان داده‌اند که ۱۵ درصد از خانم‌های مبتلا به پره‌اکلامپسی در آمریکا، به سندرم هلپ نیز مبتلا می‌شوند. (منبع: Preeclampsia Foundation) بااینحال افرادی که پره‌اکلامپسی ندارند هم ممکن است به هلپ مبتلا شوند.
علائم سندرم هلپ عبارتند از:
- درد در قسمت بالا و سمت راست شکم
- سردرد
- خستگی و خواب‌آلودگی
- حالت تهوع و استفراغ
- تاری دید، ازدست‌دادن بینایی یا هر مشکل بینایی دیگر
- فشار خون بالا
- ورم (به‌خصوص در صورت و دست‌ها)
- افزایش وزن شدید یا ناگهانی
- خونریزی
- درد سر شانه
- تشدید درد هنگام تنفس عمیق
در صورت داشتن هرکدام از علائم بالا باید به‌سرعت به پزشک مراجعه کنید؛ چرا که عوارض ناشی از هلپ خطرناک هستند.
۷. عفونت ادراری
عفونت ادراری به‌سادگی قابل‌درمان است؛ اما اگر نسبت به آن بی‌محلی کنید، عوارض ایجاد می‌کند. این مشکل با علائم زیر همراه است:
- احساس درد و سوزش هنگام دفع ادرار
- درد قسمت پایین شکم
در صورت مشاهده علائم مشکل کلیوی ناشی از عفونت باید در اسرع وقت به پزشک مراجعه کنید. این علائم عبارتند از:
- درد پایین کمر، پهلوها (پایین دنده‌ها) یا بالای استخوان لگن
- تب
- حالت تهوع
- تعریق
- لرز
۸. آپاندیسیت
آپاندیسیت به دلیل التهاب آپاندیس اتفاق می‌افتد. التهاب آپاندیس باعث ظاهرشدن علائمی مثل شکم‌درد شدید و انقباض می‌شود. در صورت عدم درمان این مشکل، احتمال ترکیدن آپاندیس وجود دارد.
۹. سنگ صفرا
طی دوره بارداری، بدن پروژسترون بیشتری ترشح می‌کند. پروژسترون باعث شل‌شدن عضلات می‌شود. در نتیجه صفرا نمی‌تواند مایع صفرا را به‌سرعت آزاد کند و سنگ صفرا ایجاد می‌شود. افرادی که سابقه سنگ صفرا دارند، بیشتر در معرض این مشکل قرار دارند.
شکم‌درد ناشی از سنگ صفرا به صورت درد تیز یا تیرکشیدن و یک‌طرفه است. این درد همراه با حالت تهوع و استفراغ به‌خصوص هنگام برخاستن از خواب است. از آنجا که درد ناشی از این مشکل ممکن است با ویار اشتباه گرفته شود، اگر در معرض خطر ابتلا به سنگ صفرا هستید حتماً با پزشک خود صحبت کنید.
علت معده درد شدید در بارداری
از جمله دلایل درد شدید ناحیه شکم و لگن در بارداری می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- سقط جنین
- بارداری خارج رحم
- جداشدن جفت
- پره‌اکلامپسی
- سنگ کلیه
- عفونت مجاری ادراری
- التهاب مثانه (آپاندیسیت)
- سنگ کیسه صفرا
- التهاب لوزالمعده (پانکراتیت)
- انسداد روده
- حساسیت یا مسمومیت غذایی
- زخم گوارشی
- ویروس معده
- سندرم هلپ
- کلستاز (توقف جریان مایع صفرا از کبد)
مشکل معده فقط یکی از دلایل درد شکم است. اگر علاوه بر شکم‌درد، علائم دیگری مثل خونریزی، ترشح غیرطبیعی، تب و لرز، خستگی شدید، حالت تهوع و استفراغ، درد و گرفتگی کمر یا لگن، تاری دید، درد شانه، سردرد شدید و مکرر، انقباض‌های شدید یا تکرارشونده و هر علامت غیرعادی دیگری دارید، در اسرع وقت به پزشک مراجعه کنید.
علت معده درد در ماه‌های مختلف بارداری
علت معده درد در ماه‌های مختلف بارداری
| بازه زمانی | دلایل احتمالی شکم‌درد |
| سه‌ماهه اول | لانه‌گزینی، کشیدگی عضلات (رباط گرد)، ویار بارداری و یبوست |
| سه‌ماهه دوم | کشیدگی عضلات (رباط گرد)، رشد رحم، انقباض‌های برکستون هیکس، سوءهاضمه و نفخ |
| سه‌ماهه سوم | رشد رحم، کشیدگی عضلات (رباط گرد)، انقباض‌های برکستون هیکس، حرکت جنین، فشار روی لگن و زایمان زودرس |
چه کسانی بیشتر دچار معده درد بارداری می‌شوند؟
موارد زیر احتمال ابتلا به معده‌درد بارداری را افزایش می‌دهند:
- خوابیدن بلافاصله بعد از صرف غذا
- نداشتن تحرک کافی (به‌خصوص بعد از صرف غذا)
- سیگار کشیدن
- وعده‌های غذایی سنگین
- هم‌راستا بودن سر با بدن هنگام خواب
- مصرف آب و سایر نوشیدنی‌های همراه با غذا
- مصرف غذاهای خیلی چرب، پر ادویه یا سرخ‌شده
- مصرف چای، قهوه و سایر نوشیدنی‌های حاوی کافئین
- مصرف نوشیدنی‌های اسیدی مثل آب‌پرتقال، لیموترش، رب یا سس گوجه، گوجه و لیموناد
- مصرف نوشیدنی‌های گازدار
چه زمانی برای معده درد بارداری از پزشک کمک بگیریم؟
اگر از علت شکم‌درد خود مطمئن نیستید و نگران هستید، با پزشک مشورت کنید. همچنین در صورت مشاهده هر علامت غیرطبیعی همراه با شکم‌درد، باید به‌سرعت با پزشک تماس بگیرید. این علائم عبارتند از:
- خونریزی
- تب
- لرز
- ترشح غیرطبیعی واژن
- حالت تهوع یا استفراغ
- سیاهی‌رفتن چشم
- درد هنگام دفع ادرار
- کاهش حرکات جنین
- انقباض‌های منظم یا شدید
اگر درد شکم ناشی از معده یا سوزش سردل و همراه با علائم زیر است نیز به‌سرعت با پزشک تماس بگیرید:
- سوزش سر دل که نیمه‌شب شما را از خواب بیدار می‌کند.
- مشکل بلع غذا
- استفراغ خونی
- دفع مدفوع سیاه و قیری‌شکل
- کاهش وزن بی‌دلیل
برای مشاهده لیست بهترین متخصص زنان و زایمان کلیک کنید:
ارتباط تلفنی با متخصص زنان ارتباط آنلاین با متخصص زناننکاتی برای درمان خانگی و پیشگیری از معده درد بارداری
برای کاهش علائم سوزش سردل و معده‌درد در بارداری نکات تغذیه‌ای زیر را رعایت کنید:
- به جای صرف وعده‌های غذایی سنگین، چندین وعده غذایی سبک در طول روز بخورید.
- غذای خود را آهسته میل کنید.
- آب و مایعات را به جای همراه با غذا، بین وعده‌های غذایی بنوشید.
- از خوردن غذاهای سرخ‌شده، ادویه‌دار و چرب پرهیز کنید.
- از میوه‌ها و آبمیوه‌های اسیدی (مثل آب مرکبات و گوجه) پرهیز کنید.
- مصرف کافئین را محدود کنید.
- از سیگارکشیدن و مصرف الکل خودداری کنید. سیگار و الکل علاوه بر اینکه معده‌درد ایجاد می‌کنند، به جنین هم آسیب می‌زنند.
سایر نکات مهم برای پیشگیری از معده‌درد بارداری عبارتند از:
- صاف نشستن هنگام صرف غذا
- عدم صرف غذا در ساعات انتهایی شب
- دراز نکشیدن بلافاصله بعد از صرف غذا
- بالاتر نگه داشتن سر از بدن هنگام خوابیدن
- قرار دادن بالش زیر شانه‌ها هنگام خواب
کلام آخر دکترساینا
نفخ، سوءهاضمه، یبوست و معده درد در بارداری طبیعی است. این مشکل به دلیل تغییرات هورمونی یا بزرگ‌شدن رحم و واردشدن فشار روی معده به وجود می‌آید. گاهی درد شکم ناشی از مشکلات معده نیست؛ بلکه مشکلات خطرناک دیگری مثل عفونت مجاری ادراری، بارداری خارج‌رحمی، جدا شدن جفت، سقط یا زایمان زودرس باعث درد می‌شوند. به همین دلیل باید با علائم غیرطبیعی این مشکلات نیز آشنا باشید و بتوانید آن‌ها را از علائم یک معده درد ساده بارداری تفکیک کنید. در صورت مشاهده هر علامت غیرطبیعی دیگری به جز شکم‌درد، حتماً با پزشک مشورت کنید.
| نام بیماری | شکم‌درد بارداری |
| تخصص مربوطه | زنان و زایمان |
| علائم رایج |
|
| علائم خطرناک |
|
| علت |
|
| موارد ریسک بالای ابتلا |
|
شکم‌درد و گرفتگی شکم خفیف از سه‌ماهه اول بارداری شروع می‌شود.
خیر؛ معده‌درد ناشی از ترشح زیاد اسید معده، برگشت اسید معده به مری، سوءهاضمه، نفخ، یبوست و فشار وارد کردن رحم روی معده است. با اینحال برخی از دردهای شکمی در بارداری خطرناک هستند و ممکن است با معده‌دردهای ساده و بی‌خطر اشتباه گرفته شوند.
خیر. جنسیت جنین بر اساس کروموزومهای مادر و پدر تعیین می‌شود و ارتباطی به معده‌درد ندارد.