هشدار! هشدار! خانم‌ها HPV را بشناسند

ویروس HPV شایع‌ترین ویروس مقاربتی است؛ اما علائم ویروس اچ پی وی چیست و چه مشکلاتی برای انسان ایجاد می‌‌کند؟ شانس ابتلا به ویروس hpv چقدر است؟ برای پیشگیری از ابتلا به اچ پی وی یا پیشگیری از عوارض و بیماری HPV چه می‌‌توان کرد؟ این ویروس چقدر خطرناک است؟ شناخت HPV و دانستن پاسخ این پرسش‌ها خصوصاً برای خانم‌ها اهمیت ویژه‌ای دارد؛ چراکه برخی از انواع این ویروس می‌توانند موجب بیماری جدی‌ای مثل سرطان شوند.

دکتر ساینا در این مقاله پاسخ تمام این سؤالات و دیگر سؤالات و نگرانی‌‌های شما را می‌‌دهد. برای مطالعه‌ی بخش موردنظر خود می‌‌توانید بر تیتر آن در فهرست کلیک کنید. اگر در موبایل می‌‌خوانید، تیتر را لمس کنید.

HPV چیست؟

ویروس HPV یا ویروس پاپیلومای انسانی شایع‌ترین عفونت ویروسی دستگاه تناسلی است. اکثر زنان و مردانی که از نظر جنسی فعال هستند در طول زندگی خود یک یا چند بار به یکی از انواع ویروس HPV آلوده می‌شوند.

زمان اوج آلودگی به ویروس HPV برای هر دو جنس به‌‌فاصله‌‌ی کمی بعد از شروع فعالیت جنسی است. ویروس HPV از طریق رابطه‌‌ی جنسی منتقل می‌‌شود؛ اما برای انتقال آن حتماً نیاز به دخول نیست. تماس پوستی نواحی تناسلی می‌تواند ویروس HPV را منتقل کند.

ویروس اچ پی وی بیش از صد نوع دارد که اکثراً بی‌خطرند. اکثر افراد در طول زندگی جنسی خود حداقل با یکی از انواع ویروس اچ پی وی آلوده می‌‌شوند.

در بیشتر موارد، سیستم ایمنی بدن طی چند ماه تا دو سال پس از ورود ویروس اچ پی وی به بدن آن را نابود می‌کند؛ بدون اینکه فرد متوجه علامت و عارضه‌‌ی خاصی شود؛ اما سویه‌‌های خاصی از این ویروس می‌‌توانند مشکلات مختلفی ایجاد کنند. برخی از سویه‌‌های این ویروس می‌‌توانند منجر به زگیل‌‌ تناسلی یا ضایعات پوستی در ناحیه‌‌ی تناسلی یا منجر به انواع سرطان شوند.

 

میزان شیوع بیماری چقدر است؟

ویروس HPV در جهان 

عفونت ویروس پاپیلومای انسانی (ویروس HPV) یکی از شایع‌ترین بیماری ‌های مقاربتی است. احتمال ابتلا به عفونت کمی بعد از شروع فعالیت جنسی افزایش می‌یابد. تخمین زده می‌شود 85 درصد بزرگسالان در طول عمر خود حداقل به یکی از انواع ویروس HPV آلوده می‌شوند.^[1] 

ویروس  HPVدر ایران 

همان‌طور که گفتیم ویروس اچ پی وی (HPV) در اکثر موارد بدون ایجاد هیچ‌‌گونه علامتی برای مدتی در بدن فرد باقی می‌‌ماند و سپس از بین می‌‌رود. ازهمین‌روی و همچنین بسته به منطقه‌‌ی جغرافیایی آمارهای تخمینی از میزان آلودگی افراد بهویروس HPV  بسیار متغیر و متفاوت‌اند.

در ایران چند مطالعه در سال‌‌های مختلف و در شهرهای مختلف درباره‌ی میزان حضور ویروس اچ پی وی در بدن افراد انجام شده که درصدهای ارائه‌شده از سوی آن‌‌ها بین 0.6 تا 32.5 متغیر است. دراین‌میان میزان شیوع دو تیپ ۱۶ و ۱۸ ویروس اچ پی وی که خطرناک‌ترین انواع این ویروس و مرتبط با سرطان دهانه رحم هستند جداگانه بررسی شده است. این دو تیپ از ویروس در 2.8% زنان با ساختار سلولی طبیعی، 42.9% زنان با ضایعات خفیف، 67.6% زنان با ضایعات شدید و در 58.6% زنان مبتلا به سرطان دهانه رحم در ایران مشاهده می‌‌شود. [2] 

رابطه‌ی ویروس HPV و سرطان

برخی انواع دیگر این ویروس که در ابتدا بی‌‌علامت‌‌اند، می‌‌توانند به‌مرورزمان و در طی سال‌‌ها تبدیل به سرطان دهانه رحم و در برخی موارد سایر سرطان‌‌ها مانند سرطان آلت تناسلی مردانه، کارسینوم سر و گردن، کارسینوم سلول سنگفرشی اوروفارنکس و سرطان مقعد شوند. اما از میان این‌‌ها سرطان دهانه‌‌ی رحم مهم‌‌ترین و شناخته‌‌شده‌ترین بیماری مرتبط با ویروس HPV است به‌‌طوری‌‌که تقریباً تمام موارد سرطان دهانه رحم را می‌‌توان به آلودگی با ویروس HPV ربط داد.

 

علائم اچ پی وی چیست؟

آلودگی با اکثر انواع ویروس HPV معمولاً علامت یا مشکل قابل توجهی ایجاد نمی‌کند. مطابق آمار مرکز پیشگیری و کنترل بیماری‌‌های آمریکا، 90 درصد موارد (9 مورد از 10 مورد) آلودگی با ویروس HPV طی دو سال خودبه‌خود برطرف می‌شوند؛ اما در این مدت چون ویروس HPV در بدن فرد باقی می‌ماند، فرد بدون اینکه بداند ویروس را به دیگران انتقال می‌دهد.^[3] 

اگر ویروس HPV خودبه‌خود از بین نرود می‌‌تواند منجر به بیماری‌هایی از جمله زگیل تناسلی و گلو (پاپیلوماتوز تنفسی راجعه) سرطان دهانه رحم، سرطان واژن، سرطان آلت تناسلی مردانه، سرطان مقعد، همچنین سرطان اوروفارنکس شامل زبان و لوزه‌‌ها شود.

ویروس اچ پی وی نوع 6 و 11 مسئول 90% زگیل‌‌های ایجاد شده هستند. زگیل‌‌ها ممکن است تکی یا چندتایی بوده، خارش‌دار، سفید یا به رنگ پوست، برجسته یا مسطح، به شکل گل‌کلم و به اندازه‌ی نوک سوزن (یک میلی‌متر) تا 1 سانتی‌متر باشند. توجه داشته باشید که هر ضایعه‌ی تناسلی زگیل نیست و برای تشخیص باید به پزشک یا مشاوران مراکز بهداشت و درمان مراجعه کنید.

همان‌طور که گفته شد انواع دیگری از ویروس اچ پی وی  می‌‌توانند باعث ایجاد سرطان دهانه رحم شوند. عمده‌‌ترین این انواع عبارت‌اند از ویروس اچ پی وی 16 و 18. ویروس اچ پی وی 16 و 18 را در مجموع عامل 70% سرطان‌‌های دهانه رحم می‌‌دانند.^[4] 

علائم HPV در زنان چیست؟

 تخمین زده می‌شود که 80 درصد زنان در طول زندگی خود با یکی از انواع ویروس HPV آلوده می‌‌شوند.^[5] بسیاری از زنان آلوده به ویروس اچ پی وی هم مانند مردان علامتی ندارند و ویروس HPV بدون ایجاد مشکلی از بین می‌‌رود.

بعضی از زنان ممکن است متوجه وجود ضایعات پوستی در داخل واژن، داخل یا اطراف مقعد، روی دهانه رحم یا لب‌های ناحیه‌ی تناسلی شوند.

ويروس hpv و سرطان دهانه رحم 

انواع ویروس اچ پی وی 16 و 18 روی هم مسئول 70 درصد از سرطان‌های دهانه رحم در کل دنیا هستند. سرطان دهانه رحم چهارمین سرطان شایع در کل جمعیت زنان و دومین سرطان شایع در زنان 15 تا 44 ساله است^[6]. داده‌ها درباره‌ی شیوع ویروس HPV در مردان اندک است و برحسب محل نمونه‌گیری، روش نمونه‌گیری و روش ارزیابی ویروس اچ پی وی اعداد متفاوتی گزارش شده است.

ویروس اچ پی وی و زگیل تناسلی 

ویروس HPV نوع 6 و 11 مسئول 90 درصد از زگیل‌‌های ناحیه‌‌ی تناسلی هستند. البته ویروس‌‌های نوع 16، 18، 31، 33 و 35 نیز گاهی در زگیل‌‌های ناحیه‌‌ی تناسلی و البته اغلب به همراه انواع 6 و 11 دیده می‌‌شوند.^[7] 

 

انواع ویروس HPV

ویروس اچ پی وی به دو نوع کم‌‌خطر و خطرناک دسته‌‌بندی می‌‌شود که در ادامه با آن‌‌ها آشنا خواهید شد:

ویروس اچ پی وی از نوع خطرناک

زیرگروه‌های 16 و 18 ویروس HPV از همه خطرناک‌تر و مسئول 70 درصد سرطان‌های دهانه‌‌ی رحم هستند. سایر انواع خطرناک ویروس اچ پی وی برای انسان ژنوتیپ‌های 31، 33، 45، 52، 58 و معدودی دیگر هستند.

ویروس اچ پی وی نوع کم‌خطر 

انواع کم‌‌خطر 6 و 11 ویروس اچ پی وی عامل ایجاد 90 درصد زگیل‌های تناسلی هستند که خیلی به‌‌ندرت تبدیل به سرطان می‌شوند. این زگیل‌‌ها می‌‌توانند حالت برآمده داشته و گاهی هم شبیه گل‌کلم هستند. ضایعات HPV  ممکن است هفته‌ها تا ماه‌ها پس از رابطه‌‌ی جنسی با فرد آلوده ظاهر شوند. 

آشنایی با انواع خطرناک ویروس HPV

ویروس پاپیلوم انسانی (ویروس HPV) یک DNA ویروس بسیار شایع است که فقط انسان‌ها را آلوده می‌کند. پاپیلوم به معنی توده‌ی پوستی یا مخاطی کوچک شبیه زگیل است. در صورت عفونت با انواع خطرناک ویروس HPV اگر سیستم ایمنی بدن آن‌‌ها را نابود نکند، به مرور باعث سرطان دهانه رحم و درصد قابل توجهی از سرطان‌های مقعد، آلت تناسلی مردانه، لب‌های ناحیه تناسلی زنانه، حلق دهانی یا اوروفارنکس و واژن می‌شوند. سرطان‌هایی که توسط ویروس HPV ایجاد شوند، روندی بسیار آهسته دارند و سال‌‌ها طول می‌‌کشد تا تبدیل به سرطان شوند.

14 نوع ویروس HPV که سرطان‌زا هستند عبارتند از: انواع 16، 18، 31، 33، 35، 39، 45، 51، 52، 56، 58، 59، 66 و 68. انواع 16 و 18 بیشترین ارتباط را با سرطان دارند و مسئول 70 درصد سرطان‌های مهاجم دهانه رحم هستند؛ با این حال همه موارد عفونت با ویروس HPV نوع 16و 18 منجر به سرطان نمی‌‌شود. همچنین ویروس HPV نوع 16 مسبب سرطان‌های گلو و مقعد است.

پژوهش‌های فعلی نشان می‌دهد تغییراتی که انواع خطرناک ویروس HPVدر سلول‌ها ایجاد می‌کنند، به تنهایی باعث سرطان نمی‌شود؛ بلکه نیازمند محرک‌های دیگری هم هست.

ویروس HPV-16 و HPV-18

ویروس HPV نوع 16 شایع‌ترین نوع ویروسHPV  پرخطر است. ویروس اچ پی وی نوع 16 مسئول 50 درصد سرطان‌های دهانه رحم در دنیا است. عفونت با این نوع ویروس با این که تغییرات سلولی ایجاد می‌کند، معمولاً تا پیش از بروز سرطان علامتی ندارد.

نوع 18 ویروس اچ پی وی نیز از گونه‌های خطرناک است که مانند HPV نوع 16 بدون علامت و زمینه‌ساز سرطان دهانه رحم است.

 

عفونت HPV در دهان: علائم و خطرات بالقوه آن

ویروس HPV طی تماس پوست با پوست منتقل می‌‌شود. اکثر افراد حین تماس جنسی از ناحیه‌ی تناسلی آلوده به این ویروس می‌‌شوند. این ویروس در طی رابطه‌‌ دهانی نیز ممکن است سلول‌های دهان یا گلو را آلوده کند. این نوع از عفونت را معمولاً با نام  HPVدهانی می‌شناسند.

 HPV در دهان معمولاً بی‌علامت است؛ در نتیجه فرد از بیماری خود مطلع نمی‌‌شود و اقدامی برای جلوگیری از سرایت ویروس HPV به دیگران انجام نمی‌دهد. گاهی در موارد خاص در دهان یا گلو زگیل ایجاد می‌‌شود؛ اما این حالت چندان شایع نیست.

ویروس HPV در دهان می‌تواند سرطان‌های حلق و دهان ایجاد کند که البته نادر است. اگر به سرطان حلق یا دهان مبتلا شوید، سلول‌های سرطانی در ناحیه‌ی میانی گلو شامل زبان، لوزه‌ها و دیواره‌های حلق رشد می‌‌کنند. علائم اولیه‌ی سرطان‌های ناحیه‌ی دهان عبارت‌اند از:

• اشکال در بلع
• درد مداوم گوش
• سرفه همراه با خلط خونی
• کاهش وزن بی‌‌دلیل
• بزرگ شدن غدد لنفاوی
• گلودرد مداوم
• توده روی گونه‌‌ها
• توده‌های گردنی
• خش‌‌دار شدن صدا

راه های انتقال ویروسHPV

در ادامه با راه‌‌های انتقال ویروس HPV  آشنا خواهید شد:

راه‌‌های انتقال جنسی 

ویروس HPV اغلب از راه تماس پوست فرد مبتلا با فرد سالم و معمولاً طی رابطه‌ی جنسی منتقل می‌‌شود؛ هرچند راه‌های دیگری هم برای سرایت بیماری HPV وجود دارد.

فعالیت‌های جنسی که خطر انتقال ویروس HPV را دربردارند عبارت‌‌اند از:

• رابطه‌ی‌‌ واژنی

• سکس مقعدی

• سکس دهانی

• لمس ناحیه‌ی تناسلی شریک جنسی آلوده و سپس دست زدن به ناحیه‌ی تناسلی خودتان

• وارد کردن دست یا انگشت به نواحی جنسی فرد آلوده

• استفاده از اسباب‌بازی‌های جنسی آلوده بدون ضدعفونی کردن آن‌ها

• تماس نواحی جنسی با هم (هم‌جنس یا جنس مخالف)

راه‌‌های انتقال غیر جنسی

راه‌های غیر جنسی انتقال ویروس اچ پی وی موارد زیر هستند:

انتقال بیماری HPV از جفت (نادر)

این راه شایع نیست؛ اما ممکن است ویروس HPV در طی دوران بارداری و از طریق جفت از مادر آلوده به بدن جنین وارد شود. دراین‌حالت محتوای DNA ویروس HPV در مایع آمنیوتیک (مایع اطراف جنین در رحم) و بند ناف پیدا می‌شود.

انتقال بیماری HPV از مادر به نوزاد هنگام زایمان طبیعی (انتقال پری‌ناتال)

احتمال دارد ویروس HPV در طی فرایند زایمان طبیعی و هنگام عبور نوزاد از کانال زایمان از مادر به نوزاد منتقل شود. ویروس اچ پی وی در این حالت می‌‌تواند منجربه ایجاد پاپیلوما در دهان، گلو و ریه‌‌های نوزاد شود.

انتقال ویروس اچ پی وی از طریق دست

والدین یا پرستارانی که زگیل دارند، احتمال دارد ویروس اچ پی وی را حین عوض کردن پوشک به کودک منتقل کنند.

انتقال ویروس اچ پی وی به خود

دراین‌حالت فردی که به بیماری HPV دچار است ناحیه‌ی آلوده را لمس می‌کند و سپس به دیگر نواحی بدن خود دست می‌زند؛ مثلاً ویروس را از ناحیه‌ی تناسلی به دهان منتقل می‌کند. انتقال ویروس HPV از طریق دهانی بین اعضای خانواده نیز رخ می‌‌دهد.

 

عفونت HPV و انتقال از اشیاء بی‌‌جان 

برخی شواهد نشان می‌دهند احتمال دارد ویروس HPV از فرد آلوده به برخی اشیاء منتقل شود و از آن‌جا به فرد سالم انتقال یابد. به این حالت انتقال فومیت یا انتقال از اشیای بی‌جان می‌گویند. البته احتمال این شیوه‌ی انتقال در مقایسه با روش‌های دیگر بسیار کم است.

به‌عنوان‌مثال تصور می‌شود انتقال از طریق اشیاء (مثلا حوله‌ی خیس) در کودکان ممکن باشد. در این حالت ممکن است والد آلوده ویروس را به حوله منتقل کرده و بلافاصله با همان حوله کودک خود را خشک کند و ویروس را به او انتقال دهد.

پروب‌های سونوگرافی که به‌عنوان‌مثال در سونوگرافی واژینال وارد بدن می‌شوند ممکن است آلوده به ویروس HPV شوند. خوشبختانه روش‌های شیمیایی مانند پراکسید هیدروژن فعال‌سازی شده با امواج صوتی (سونیکیتد شده) یا روش‌های غیرشیمیایی مانند اشعه‌ی فرابنفش C برای از بین بردن ویروس و پیشگیری از انتقال آن به دیگران کفایت می‌‌کنند.

در مورد احتمال آلودگی به ویروس HPV از طریق استخر و توالت‌‌های عمومی (توالت فرنگی) باید گفت در برخی مطالعات؛ ماده‌‌ی ژنتیکی ویروس HPV در این محیط‌‌ها یافت شده است؛ اما این به معنای حضور ویروس فعال نیست و تا کنون انتقال ویروس HPV از این طرق مشاهده نشده است.

 

تشخیص عفونت HPV

آلودگی به ویروس HPV را با آزمایش خون نمی‌‌توان تشخیص داد؛ اما برخی آزمایش‌ها می‌توانند به تشخیص این ویروس کمک کنند:

پاپ اسمیر

پاپ اسمیر آزمایشی است که طی آن از سلول‌های دهانه‌ی رحم نمونه‌برداری می‌شود. سپس این سلول‌ها زیر میکروسکوپ از نظر تغییرات بررسی می‌شوند. ممکن است بدون اینکه زگیل تناسلی تشکیل شده باشد به انواعی از ویروس HPV آلوده شده باشید و تغییرات سلولی در آزمایش پاپ اسمیر مشاهده شود. انجام مرتب این آزمایش برای زنان بالای 30 سال توصیه می‌‌شود.

کولپوسکوپی

در این روش پزشک با وسیله‌ای به نام کولپوسکوپ دهانه‌ی رحم را بررسی می‌کند. کولپوسکوپ به دهانه‌ی رحم نور می‌‌تاباند و در نتیجه دید بیشتری می‌‌دهد. محلولی روی دهانه‌‌ی رحم ریخته می‌‌شود. این محلول سلول‌‌های آلوده به ویروس اچ پی وی را به رنگ سفید در می‌‌آورد و پزشک می‌‌تواند راحت‌‌تر آن‌‌ها را شناسایی کند.

آزمایش دی ان ای ویروس HPV

در این آزمایش به دنبال ماده‌‌‌ی ژنتیکی ویروس اچ پی وی در نمونه‌ی سلولی می‌گردند. با این  آزمایش می‌‌توان نوع ویروس HPV مرتبط با سرطان را هم معین کرد. معمولاً نمونه‌‌ی لازم برای این آزمایش همراه با نمونه‌‌برداری پاپ‌اسمیر تهیه می‌شود.

چه کسانی در معرض ویروس HPV هستند؟

عفونت HPV بسیار شایع است. عوامل زمینه‌ساز ابتلا به آن عبارت‌اند از:

تعدد شرکای جنسی 

هرچه با افراد بیشتری رابطه‌ی جنسی داشته باشید، احتمال ابتلای شما به بیماری HPV تناسلی بیشتر است. داشتن رابطه با کسی که خود با افراد متعددی رابطه داشته هم شانس ابتلا به ویروس HPV را بالا می‌برد.

سن 

زگیل‌های معمولی بیشتر در بچه‌ها ایجاد می‌شوند و زگیل‌های تناسلی بیشتر در نوجوانان و جوانان

ضعف سیستم ایمنی 

افراد دارای سیستم ایمنی تضعیف‌شده بیشتر در خطر ابتلا به ویروس HPV هستند. سیستم ایمنی در صورت ابتلا به عفونت اچ‌‌ ای وی / ایدز، یا مصرف داروهای مهارکننده‌‌ی سیستم ایمنی پس از انجام پیوند عضو تضعیف می‌شود.

آسیب پوستی 

 نواحی از پوست که سوراخ یا زخم شده‌اند بیشتر در معرض زگیل هستند.

تماس‌های شخصی 

لمس کردن زگیل یک نفر دیگر خطر ابتلا به بیماری HPV را در شما افزایش می‌دهد.

عفونت اچ پی وی در بارداری

در دوران بارداری هم ممکن است به عفونت با ویروس HPV مبتلا شوید. اگر زنی هنگام زایمان عفونت فعال ویروس HPV داشته باشد، احتمال دارد آن را به نوزاد انتقال دهد. البته احتمال این شیوه‌ی انتقال پایین است و حتی اگر نوزاد مبتلا شود، معمولاً بدون مشکل خودبه‌خود بهبود می‌یابد.

• تابه‌حال هیچ موردی از مشکلات مرتبط با بارداری مانند سقط جنین یا تولد زودرس ناشی از عفونت با ویروس HPV گزارش نشده است.

• در موارد بسیار نادر نوزادی که از مادر مبتلا به بیماری HPV فعال به دنیا آمده ممکن است دچار زگیل پشت گلو شود؛ به این پدیده پاپیلوماتوز تنفسی گفته می‌شود.

• زگیل‌های تناسلی را می‌‌توان حتی در حین بارداری به‌سادگی درمان کرد.

آیا سیگار کشیدن با ویروسHPV مرتبط است؟

استعمال دخانیات یا قرار گرفتن در معرض دود دخانیات احتمال ابتلا به سرطان دهانه رحم را افزایش می‌‌دهد. مکانیزم این تأثیر چندان شناخته شده نیست؛ اما محققان معتقدند مصرف تنباکو همراه با آلودگی به ویروس HPV به دلایل زیر خطر را زیاد می‌کند:

• سیگار می‌تواند دستگاه ایمنی بدن را ضعیف کند.

• مواد سرطان‌زای سیگار می‌‌توانند تاثیرات ویروس HPV را بر سلول‌های دهانه رحم تشدید کنند.

• مواد سرطان‌‌زای موجود در سیگار می‌‌توانند باعث شوند کدهای ژنتیکی سرطان‌زای ویروس سریع‌تر وارد سلول‌های دهانه‌‌ی رحم شوند؛ به ویژه وقتی ویروس HPV از نوع خطرناک باشد.^[8]

همچنین در مطالعه‌‌ی دیگری نشان داده شده است که مصرف میزان بالای الکل می‌‌تواند منجر به افزایش میزان آلودگی به ویروس اچ پی وی به خصوص در مردان شود.^[9]

البته هیچ کدام از این مطالعات نتوانستند دلیل یا مکانیزم دقیق این امر را مشخص کنند؛ اما استعمال دخانیات و مصرف الکل می‌‌تواند سیستم ایمنی را تضعیف کرده و شانس ابتلا به التهاب یا عفونت را افزایش دهند.

ویروس HPV تا چه مدت می‌‌تواند غیرفعال باشد؟ 

ویروس HPV می‌‌‌تواند پس از ورود به بدن تا سال‌ها به‌‌صورت خفته باقی بماند؛ حتی ممکن است هرگز علامتی نشان ندهد.

بیشتر گونه‌های ویروس HPV طی 1 تا 2 سال با مداخله‌‌ی سیستم ایمنی بدن از بین می‌روند. دراین‌حالت بیماریHPV کاملاً از بین می‌‌رود و قابل انتقال به دیگران نیست.

در مواردی ممکن است ویروس HPVبرای دهه‌ها در بدن به‌‌صورت بدون علامت باقی بماند. ویروس در طی این مدت مدام در بدن تکثیر می‌شود و درحالی‌که فرد بی‌علامت است به دیگران سرایت کند. به این دلیل است که احتمال دارد حتی وقتی ویروس اچ پی وی برای سال‌‌ها خفته است اما جواب آزمایش ویروس اچ پی وی مثبت شود.

 

پیشگیری از عفونت HPV 

استفاده از کاندوم ازآنجاکه تمامی پوست ناحیه‌‌ی تناسلی را نمی‌‌پوشاند خطر ابتلا به ویروس اچ پی وی را کامل از بین نمی‌‌برد؛ اما درصد احتمال ابتلا را تا حد خوبی پایین می‌‌آورد. بنابراین استفاده از کاندوم در حین هر نوع رابطه‌‌ی جنسی ضروری است. کسی که دارای زیگیل در ناحیه تناسلی است تا پیش از درمان کامل نباید رابطه‌ی جنسی داشته باشد. این کار شانس انتقال ویروس را کم می‌کند.

برای کاهش بیشتر خطر بیماری HPV

• زنان باید برای غربالگری و تشخیص تغییرات سلولی پیش-سرطانی دهانه‌ی رحم به طور منظم آزمایش پاپ‌ اسمیر انجام دهند.

• هر زن یا مردی که متوجه شود یا احساس کند به بیماری HPV ناحیه‌ی تناسلی مبتلا شده است باید بلافاصله رابطه‌ی جنسی را قطع و به پزشک مراجعه کند.

 

تزریق واکسن

راه دیگر پیشگیری از ابتلا به انواع خطرناک ویروس اچ پی وی تزریق یکی از 3 نوع واکسن HPV است که درحال‌حاضر در دسترس‌‌اند. واکسن‌های گارداسیل و گارداسیل 9 شما را در برابر ابتلا به سرطان‌‌های مرتبط با ویروس اچ پی وی محافظت می‌کنند.

تزریق این واکسن‌ها در افراد 9 تا 26 سال (زن و مرد) برای پیشگیری از زگیل‌‌های تناسلی تأیید شده‌اند. واکسن نوع سوم به نام سرویکس برای زنان است. این واکسن فقط از سرطان دهانه‌ی رحم پیشگیری می‌کند؛ اما روی سایر گونه‌های ویروس HPV که زگیل تناسلی ایجاد می‌کنند بی‌اثر است.

بهترین زمان برای تزریق واکسن اچ پی وی قبل از شروع فعالیت جنسی است. این واکسن‌‌ها باید در 3 نوبت تزریق شوند. نوبت دوم 2 ماه بعد از نوبت اول و نوبت سوم 6 ماه بعد از نوبت اول تزریق می‌‌شوند. اگر به ویروس HPV مبتلا هستید واکسن آن را درمان نمی‌کند؛ اما از شما در برابر سایر گونه‌های ویروسHPV  محافظت می‌کند.

 

کلام آخر دکتر ساینا درباره HPV

ویروس HPV  شایع‌‌ترین ویروس منتقله از راه تماس جنسی است که می‌‌تواند منجر به ایجاد انواع مختلفی از سرطان‌‌ها شود؛ اما با واکسیناسیون به موقع، رعایت بهداشت فردی و جنسی و همچنین انجام چکاپ‌‌های منظم می‌‌توان از مشکلات و بیماری‌‌های ناشی از ویروس اچ پی وی جلوگیری کرد.

با افزایش اطلاعات خود و رعایت بهداشت جنسی شانس انتقال بیماری HPV را کاهش دهید. در صورت مشاهده‌ی علائم HPV با متخصصان پوست، عفونی، دکتر زنان یا اورولوژیست درباره‌‌ی این ویروس و احتمال ابتلای خود صحبت کنید.

سوالات متدوال درباره ویروس HPV

آیا اگر به بیماری HPV مبتلا شوم، درمان قطعی دارد؟ 

برای خود ویروس اچ پی وی درمان قطعی وجود ندارد؛ اما ضایعاتی که ایجاد می‌کند قابل درمان است. زگیل‌های تناسلی برحسب صلاحدید پزشک ممکن است با روش‌های دارویی یا غیردارویی درمان شوند. زگیل‌های تناسلی اگر درمان نشوند ممکن است از بین بروند، به همان اندازه باقی بمانند یا از نظر اندازه و تعداد زیاد شوند.

آیا ویروس HPV از بدن خارج می‌‌شود؟ 

ویروس  HPV برحسب نوع ممکن است سال‌ها در بدن شما باقی بماند. معمولاً بدن شما علیه ویروس  HPV آنتی‌بادی می‌سازد و طی 1-2 سال ویروس را از بدن دفع می‌کند. اکثر گونه‌های ویروس  HPV بدون نیاز به درمان و به‌صورت خودبه‌خود برای همیشه از بین می‌روند.

آیا ویروس اچ پی وی از طریق بوسیدن منتقل می‌‌شود؟

ویروس اچ پی وی از طریق تماس‌‌های عادی اجتماعی مانند دست دادن، بغل کردن، بوسیدن گونه منتقل نمی‌‌شود. اما احتمال انتقال از طریق بوسیدن لب‌‌ها وجود دارد.

 آیا اچ پی وی دهانی خطرناک است؟

ویروس اچ پی وی در دهان اغلب بدون علامت است و مشکل خاصی ایجاد نمی‌‌کند. گاهی در دهان و گلو زگیل‌‌هایی ایجاد می‌‌کند که چندان شایع نیست. در موارد بسیار نادری امکان دارد اچ پی وی دهانی به سرطان اوروفارنکس منجر شود.

آیا بیماری HPV با نوشیدن از لیوان فرد دیگر منتقل می‌شود؟ 

خیر! عمده‌‌ترین راه برای انتقال ویروس اچ پی وی از طریق تماس مستقیم فردبه‌فرد است.

آیا ویروس اچ پی وی با صابون از بین می‌رود؟

صابون نمی‌‌تواند ویروس HPV را از بین ببرد اما می‌‌تواند آن را از روی پوست شما بشوید.

عمده‌‌‌‌ترین راه انتقال ویروس اچ پی وی از طریق تماس مستقیم و عموماً در رابطه‌‌ی جنسی است. احتمال انتقال این ویروس از اشیاء وجود دارد، به‌این‌صورت که شیء با ضایعات فرد مبتلا برخورد کرده و بلافاصله یا با فاصله‌‌‌‌ی بسیار کم با فرد سالم برخورد کند؛ اما احتمال آن پایین است و راه اصلی انتقال این ویروس نیست.

آیا ویروس اچ پی وی از طریق استخر منتقل می‌‌شود؟ 

در برخی مطالعات محتوای ژنی این ویروس در محیط‌‌هایی همچون استخر و توالت فرنگی پیدا شده است؛ اما این به معنای حضور ویروس فعال در این محیط‌‌ها نیست و طبق مطالعات موجود، انتقال ویروس HPV از این طرق بسیار بعید به نظر می‌‌رسد و تا کنون موردی گزارش نشده است.

آیا ویروس HPV از آرایشگاه منتقل می‌‌شود؟ 

تابه‌حال موردی از انتقال ویروس اچ پی وی از طریق آرایشگاه گزارش نشده است؛ اما با توجه به احتمال انتقال سایر بیماری‌‌های عفونی از طریق آرایشگاه، رعایت نکات بهداشتی توصیه می‌‌شود.

آیاHPV  از دندان‌‌پزشکی منتقل می‌‌شود؟ 

با توجه به این‌که در دندانپزشکی تماس مستقیم پوست با پوست وجود ندارد، ویروس HPV  از طریق دندان‌پزشکی منتقل نمی‌‌شود.

آیا HPV از طریق معاینات زنان منتقل می‌‌شود؟ 

احتمال آلوده شدن ابزارهای مورد استفاده در معاینه‌‌ی زنان و انتقال آن به مراجعه‌‌کنندگان بعدی وجود دارد. برای جلوگیری از این اتفاق لازم است تمامی ابزارها بعد از هر بار استفاده با روش‌‌های صحیح ضدعفونی شوند.

اگر دچار زگیل تناسلی شوم به این معناست که قرار است سرطان دهانه رحم بگیرم؟

خیر. این دو بیماری توسط انواع متفاوتی از ویروس اچ پی وی ایجاد می‌‌شوند. ازآنجایی‌که احتمال ابتلای همزمان به چند نوع از این ویروس وجود دارد، ابتلا به زگیل تناسلی به هیچ عنوان تأیید یا ردکننده‌‌ی احتمال ابتلا به سرطان دهانه‌ی رحم نیست.

آیا اگر دچار زگیل نشده باشم باز هم نیاز است برای آزمایش‌‌های غربالگری اقدام کنم؟

بله. زگیل و سرطان‌‌های مرتبط به ویروسHPV  توسط انواع مختلفی از این ویروس ایجاد می‌‌شوند و ابتلا یا عدم ابتلا به زگیل هیچ ارتباطی با احتمال ابتلا به سرطان‌‌های مرتبط با این ویروس ندارد.

چقدر احتمال دارد که اچ پی وی 16 و 18 من به سرطان دهانه رحم یا سایر سرطان‌‌ها تبدیل شود؟

این دو نوع از ویروس اچ پی وی را مسئول 70 درصد سرطان‌‌های رحم می‌‌دانند؛ اما این بدین معنا نیست که هر کسی با یکی از این دو نوع ویروس اچ پی وی آلوده شود حتماً به سرطان دهانه رحم مبتلا خواهد شد. درحال‌حاضر هیچ راهی برای پیش‌‌بینی اینکه چه کسی به این سرطان‌‌ها مبتلا می‌‌شود وجود ندارد و فقط باید به‌طورمرتب تست پاپ اسمیر انجام داد تا در صورت مشاهده‌ی هر نوع تغییر سلولی، بتوان برای درمان به‌موقع اقدام کرد.

اگر HPV نوع 16 و 18  را داشته باشیم، چه کنیم که به سرطان دچار نشویم؟

ویروس HPV درمان قطعی ندارد؛ اما با غربالگری منظم می‌توان از ابتلا به سرطان پیشگیری کرد.

همراهان مجله سلامت دکتر ساینا شما عزیزان می‌توانید سوالات خود را در رابطه با موضوع این مقاله در بخش نظرات بنویسید. متخصصان ما در تلاش هستند تا در کوتاه‌ترین زمان ممکن به پرسش‌های شما پاسخ دهند.

منابع برای محققان

[1] Reasons to Get Vaccinated, CDC

[2] HPV Centre

[3] About HPV, CDC