زگیل دهانی درست مانند زگیل در سایر نواحی بدن از عفونت با ویروس پاپیلومای انسانی ناشی میشود. این عارضه ممکن است بدون درمان و به‌صورت خودبه‌خود بهبود یابد؛ اما در طول مدت ابتلا می‌توانید آن را به دیگران انتقال دهید. همچنین برخی از انواع این ویروس می‌توانند به‌مرور زمان منجر به برخی سرطان‌های دهان و گلو شوند. در این مقاله از مجله سلامت دکتر ساینا به بررسی راههای انتقال و درمان زگیل دهانی و همچنین روش‌های پیشگیری از آن می‌پردازیم.
فهرست آنچه می‌خوانید:
زگیل دهانی چیست؟
زگیل دهانی برجستگی‌های کوچک گوشتی ناشی از عفونت با ویروس پاپیلومای انسانی است. این ویروس انواع مختلفی دارد که مي‌توانند در قسمت‌های مختلف بدن مانند ناحیه‌ی تناسلی، کشاله ران و مقعد نیز مشاهده شوند.
اگرچه اغلب زگیل‌ها به‌طور خودبه‌خودی و بدون ایجاد آسیب از بین می‌روند؛ اما برخی زگیل‌های دهانی خطر ابتلا به سرطان دهان را افزایش می‌دهند.[i]
زگیل دهانی در اثر عفونت با ویروس HPV ایجاد می‌شوند. بسیاری از زگیل‌ها بی‌خطرند؛ اما برخی از آن‌ها خطر ابتلا به انواع سرطان دهان را افزایش می‌دهند.
انواع زگیل تناسلی در دهان
انواع مختلفی از زگیل دهانی وجود دارد که تفاوت آن‌ها در نوع ویروس پاپیلومای انسانی (HPV) ایجادکنندة آن است. برخی از انواع زگیل دهان عبارت‌اند از:
- زگیل‌های معمول: این نوع از زگیل‌ها در کودکان شایع‌ترند و اغلب در دهان، زبان و لب ایجاد می‌شوند و معمولاً طی دو سال به‌طور خودبه‌خودی برطرف می‌شوند.
- پاپیلوم سنگفرشی دهان: این زگیل‌ها تومورهای خوش‌خیمی هستند که می‌توانند در هر رده‌ی سنی رخ دهند؛ اما در افراد ۳۰ تا ۵۰ ساله شایع‌ترند و معمولاً در کام نرم و زبان کوچک ظاهر می‌شوند.
- کوندیلوما آکومیناتای دهانی: این نوع از زگیل‌ها از طریق فعالیت جنسی دهانی منتقل میشود. این نوع از زگیل دهانی اغلب به رنگ صورتی یا سفید و شبیه به گل کلم در دهان، کف زبان و لب‌ها مشاهده می‌شوند.
علائم زگیل دهانی
همان‌طورکه اشاره کردیم زگیل دهانی و تناسلی حاص عفونت با ویروس HPV هستند. برخی از علائم زگیل دهانی عبارت‌اند از:
- گوش درد
- خشونت صدا
- گلودردی که بهبود پیدا نمی‌کند
- درد هنگام بلع غذا
- کاهش وزن بدون دلیل
- تورم غدد لنفاوی
برای مشاهده لیست بهترین متخصص پوست و مو کلیک کنید:
ارتباط تلفنی با متخصص پوست و مو ارتباط آنلاین با متخصص پوست و موراههای انتقال زگیل تناسلی از راه دهان
زگیل دهانی می‌تواند از طریق رابطه‌ی جنسی دهانی منتقل شود. رابطه‌ی جنسی دهانی یکی از راههای شایع انتقال زگیل دهانی یا آلودگی به ویروس اچ‌پی‌وی است. این ویروس از طریق اسباب‌بازی‌های جنسی نیز می‌تواند منتقل شود.
برخی عوامل مهمی که در انتقال زگیل دهانی نقش دارند عبارت‌اند از:
- عدم استفاده از سد دهانی حین رابطه جنسی دهانی
- سیگار کشیدن و مصرف سایر دخانیات
- شروع فعالیت جنسی در سنین پایین
- نوشیدن الکل و سایر نوشیدنی‌های الکلی
- به اشتراک‌گذاری ظروف غذا و نوشیدنی
- بوسیدن عمیق
تشخیص و درمان زگیل دهانی
بهترین آزمایش برای تشخیص ویروس HPV انجام آزمایش PCR است. دراین روش، نمونه از نظر وجود DNA ویروسی بررسی میشود.
در موارد نادر هنگامی‌که ضایعات در دهان وجود دارد پزشک ممکن است بتواند HPV را در دهان تشخیص دهد.
زگیل دهانی اغلب بدون درمان خاص بهبود پیدا می‌کند؛ بااین‌حال اگر باعث درد، ناراحتی یا سختی در بلع شود باید برای معاینه و درمان مناسب با پزشک مشورت کنید. برخی درمان‌های رایج زگیل دهانی عبارت‌اند از:
- سرما درمانی: در این روش از نیتروژن مایع جهت فریز کردن و از بین بردن زگیل دهانی استفاده میشود.
- الکتروسرجری: در این روش از جریان با فرکانس بالا برای سوزاندن زگیل دهانی استفاده میشود.
- جراحی: در برخی موارد پزشک تصمیم به برداشتن زگیل با جراحی می‌گیرد و این عمل معمولاً تحت بی حسی موضعی صورت می‌گیرد.
- استفاده از تری کلرواستیک: برخی تحقیقات نشان داده اند که تری کلرواستیک یک درمان مناسب برای برخی زگیل های دهانی است.[ii] معمولاً با سه بار استفاده ۳۰ تا ۶۰ ثانیه از این ترکیب، زگیل دهانی ظرف مدت ۴۵ روز از بین می‌رود. توجه کنید که این دارو را حتماً پزشک و پس از معاینه باید تجویز کند.
مهم‌ترین راه انتقال ویروس اچ‌پی‌وی از طریق رابطة جنسی است. برای پیشگیری از آلودگی به این ویروس، حتماً در حین رابطة جنسی دهانی نکات بهداشتی را رعایت کنید.
درمان‌های خانگی
یکی از بهترین درمان‌های خانگی برای رفع زگیل دهانی و حتی تناسلی تقویت سیستم ایمنی است. سیستم ایمنی ضعیف باعث بروز بیشتر زگیل میشود؛ بنابراین با انجام اقدامات زیر به تقویت سیستم ایمنی و درمان خانگی زگیل دهانی کمک کنید.
- رژیم غذایی سرشار از میوه، سبزیجات، غلات کامل
- ورزش و فعالیت بدنی منظم
- استراحت کافی در طول روز
راههای پیشگیری
یکی از روش‌های پیشگیری از زگیل دهانی و تناسلی، واکسیناسیون علیه ویروس HPV است. در برخی کشورها مانند آمریکا، واکسیناسیون سراسری انجام میشود. برای مطالعة بیشتر دربارة واکسن HPV می‌توانید به مقالة دکتر ساینا دراین‌باره مراجعه کنید.
علاوه بر زدن واکسن افراد می‌توانند از طریق روش‌های زیر خطر ابتلا به زگیل دهانی و تناسلی را کاهش دهند.
- استفاده از کاندوم و کاندوم دهانی حین هرگونه رابطه جنسی
- خودداری از رابطه دهانی یا بوسیدن عمیق زمانی‌که هریک از طرفین در دهان زخم یا ضایعه‌ی باز دارند.
- انجام آزمایش‌های غربالگری از نظر وجود عفونت آمیزشی
- انجام معاینات منظم دندانپزشکی
- بررسی ماهانه دهان و زبان از نظر تغییرات غیرطبیعی
توجه کنید که هرگونه زخم یا ضایعه در زبان، حفره دهان، حلق که بیش از ۲ تا ۳ هفته طول بکشد باید توسط متخصص بررسی شود.
کلام آخر دکترساینا
زگیل دهانی در اغلب موارد خطر چندانی ندارد؛ اما به‌یاد داشته باشید تا زمانی که زگیل وجود دارد، می‌توانید ویروس را به دیگران منتقل کنید. همچنین در بسیاری از مواقع آلودگی همزمان به بیش از یک نوع از ویروس پاپیلومای انسانی رخ می‌دهد و برخی از این انواع می‌توانند سرطان‌زا باشند. دکتر ساینا به شما توصیه می‌کند در صورت مواجه با بیماری‌های مقاربتی حتماً با پزشک متخصص مشورت کنید.
برای صحبت با پزشک نیاز به مراجعه حضوری نیست! در سامانه‌ی دکتر ساینا می‌توانید در هر زمان و هر کجا از بیش از ۲۵۰۰ پزشک و روان‌شناس متخصص مشاوره فوری متنی، صوتی یا ویدیویی دریافت کنید.
سوالات متداول
برای درمان زگیل دهانی میتوان به متخصص پوست یا متخصص بیماری‌های عفونی مراجعه کرد.
آفت دهانی یک زخم سطحی و کوچک است که معمولا در بافت نرم داخل دهان، زیر زبان، لب ها ایجاد میشود. آفت دهان معمولا در اثر گاز گرفتن ناگهانی، حساسیت غذایی یا تمیز کردن بیش از حد دهان ایجاد میشود. زگیل تناسلی برجستگی های توده مانند است که اشکال مختلفی دارد و در اثر ویروس ایجاد میشود.
سلام من تو دهانم زخمی وجود نداره
ولی چند وقت پیش رفتم برای عکس دندنپزشکی
و حس میکنم طرف از اینه و دهان باز کن
رو قبلا به دهان بقیه هم زده بود و فقط یه شستشوی کوچیک با اب خالی داد وسایلو
احتمال سرایت این ویروس وجود داره؟
لطفا سریع جواب بدین از کار زندگی افتادیم
فقط اینم بگم اون لحظه زخم خاصی تو دهنم نبود
و بعدش دهنمو با ابم شستم
سلام. اگر وسایل خوب استریل نشده باشند متاسفانه بله، امکان انتقال ویروس وجود داره.