علت و راه‌های درمان کهیر در کودکان و نوزادان

5
تأیید شده توسط تیم پزشکی دکتر ساینا
تأیید شده توسط تیم پزشکی دکترساینا دریافت مشاوره آنلاین

کهیر در کودکان و نوزادان ناشی از یک حساسیت پوستی است که از مصرف غذا، داروی خاص یا نیش حشرات به‌ وجود می‌آید. به همین دلیل بسیار مهم است که با علل آن آشنا باشید. با دکتر ساینا همراه شوید تا با علت کهیر در کودکان و بهترین روش درمان کهیر کودکان آشنا شوید.

اگر روی پوست فرزند شما برآمدگی برجسته قرمز رنگ ظاهر شد و در آن ناحیه ورم یا خارش داشت احتمالا دچار کهیر شده است. کهیرهای پوستی در کودکان و نوزادان معمولا خود به خود از بین می‌روند. اما مهم این است که علت آن ریشه‌یابی شود. در ادامه این مطلب به‌طور کامل به بررسی علل و راه‌های درمان کهیر در کودکان خواهیم پرداخت. پس با ما همراه باشید.

چرا بچه‌ها کهیر می‌زنند؟

بروز کهیر کودکان (Hives)‌ در همه ‌سنین ‌به‌‌خصوص ‌در بین ‌کودکان ‌زیر ۱۰ سال ‌شایع است. طبق بررسی‌های انجام شده کودکان بیشتر دچار کهیر می‌شوند؛ اما چرا بچه‌ها کهیر می‌زنند؟ همانطور که اشاره کردیم کهیرها معمولا با یک واکنش آلرژیک همراه هستند. وقتی بدن کودک به یک عامل بیرونی حساسیت نشان بدهد، سلول‎‌های خونی هیستامین (Histamine) آزاد می‏‌کنند. این امر باعث می‌شود که رگ‌های نازک و کوچک زیر پوست، سرشار از این سلول‌‎ها شده و خون به سطح پوست بیاید و به شکل کهیر یا لکه‌های قرمز روی پوست ظاهر شود.

کهیر کودکان و نوزادان نوعی حساسیت پوستی شایع است که به‌واسطه عوامل آلرژیک به مواد غذایی، نیش حشرات، داروها و … رخ می‌دهد. این بیماری ممکن است در سراسر بدن یا فقط در نقطه‌ای از بدن کودک مانند صورت رخ دهد.

علت کهیر در کودکان و نوزادان

همانطور که اشاره کردیم کهیر در کودکان و نوزادان به دلیل یک واکنش آلرژیک خارجی است. در بیشتر موارد علائم کهیر در کودکان پس از چند ساعت، از آن ناحیه ناپدید و در قسمت دیگری نمایان می‌شود. اگر کهیر در کودکان در ناحیه کوچکی از پوست کودک محدود شده باشد احتمالاً ناشی از چیزی است که کودک لمس کرده است (مانند حیوانات خانگی، گیاهان، گل‌و‌لای و..)، اما اگر کهیر کودک در بدن او پخش باشد، احتمالاً دلیل آن عفونت یا چیزی است که کودک خورده است (مانند یک غذا یا دارو).

کهیر در کودکان زیر 2 سال

شایع‌ترین علل کهیر پوستی در کودکان

از مهمترین علل کهیر در کودکان عبارت است از:

  • پاسخ به عفونت داخلی بدن مانند وجود ویروس
  • مصرف غذاهای حساسیت‌زا مانند بادام زمینی، آجیل، سفیده تخم مرغ، شیر، صدف و کنجد و …
  • تغییر ناگهانی در آب و هوا مانند آلودگی هوا
  • مصرف داروی خاص
  • نیش زنبورها یا حشرات دیگر
  • لوسیون و صابون‌ها
  • گرده گل و گیاهان
  • حیوانات خانگی

علائم کهیر در کودکان چطور بروز می‌کند؟

کهیر کودکان معمولاً بی‌ضرر بوده و واگیردار نیست و بعد از ۲۴ ساعت از بین می‌رود؛ اما در برخی از موارد از ناحیه‌ای به ناحیه‌ی دیگر منتقل می‌شود. در حالت کلی کهیر کودکان در مدت چند ساعت با علائم زیر ظاهر می‌شود:

  • بروز لک‌های گرد مانند نیش حشرات که وسط آن سفید و بیرون آن قرمز رنگ است.
  • خارش نسبتا شدید پوستی در ناحیه‌های متورم.
  • غالبا اندازه کهیر پوستی در کودکان متفاوت است. بیشتر این ضایعات پوستی شکلی جدا جدا دارند (شبیه به لکه‌های پراکنده رنگی روی پوست) یا به‌هم پیوسته هستند.
  • کهیر کودکان معمولاً طی چند روز از بین می‌رود؛ اما ممکن است هفته‌ها طول بکشد.

کهیر در کودکان و نوزدان اگر همراه با اسهال یا تب باشد بسیار خطرناک است. با مشاهده درجه حرارت بالای ۳۹ درجه بدن کودک حتما به پزشک اطفال مراجعه کنید. 

همچنین توجه داشته باشید که بثورات پوستی همیشه نشانه کهیر نیست و ممکن است نشان‌ از حساسیت پوستی دیگری در کودک باشد. به همین دلیل بهتر است در صورت بروز هرگونه حساسیت‌های پوستی حتما کودک را نزد پزشک ببرید تا علت آن مشخص شود.

کهیر در کودکان یا واکنش آلرژیک آنافیلاکسی؟

والدین عزیز توجه داشته باشید که بعضی اوقات حساسیت پوستی در کودکان و نوزادان به دلیل واکنش آلرژیک شدیدتری به نام آنافیلاکسی (Anaphylaxis) است که علائم شدیدتری دارد.  علائم آنافیلاکسی عبارتند از:

  • مشکل در تنفس یا تنفس پر سر و صدا
  • خس خس سینه یا سرفه مداوم
  • تورم زبان
  • تورم  یا احساس تنگی در گلو
  • صحبت کردن با صدا یا صدای خش‌دار
  • از دست دادن هوشیاری یا خواب آلودگی شدید
  • رنگ پریدگی و سستی بدن در نوزادان و خردسالان

اگر کودک یا نوزداد شما علائم آنافیلاکسی را دارد بلافاصله باید با اورژانس تماس بگیرید.

لکه قرمز روی پوست کودک کهیر نوزدان

چه زمانی برای درمان کهیر کودکان به پزشک مراجعه کنیم؟

در حالت کلی بهتر است در صورت مشاهده علائم زیر کودک خود را نزد پزشک ببرید:

  • کودک‌ زیر یک سال سن دارد و کهیر در تمام بدنش پخش شده است.
  • کودک بیمار و بی‌حال به نظر می‌رسد.
  • کهیر بعد از مصرف داروی تجویزشده در بدن به وجود آمده است.
  • کهیر بعد از خوردن موادی مانند آجیل، غذاهای دریایی یا تخم‌مرغ ایجاد شده است.
  • احساس می‌کنید که کهیرها شدید هستند و باید سریع‌تر به آنها رکان و نوزادان نوعی حساسیت پسیدگی شود.

در هر لحظه از شبانه‌روز می‌توانید با متخصصان اطفال سامانه پزشکی دکتر ساینا در ارتباط باشید و درباره کهیر کودک دلبندتان صحبت کنید. در سامانه پزشکی دکتر ساینا می‌توانید تصویری از کهیر کودکتان ارسال کنید و به‌صورت آنلاین ویزیت شوید.

روش‌‌های درمان کهیر در کودکان

 پزشک در مرحله اول بررسی می‌کند که کهیر در کودک ناشی از مشکلات آلرژیک است یا خیر. پزشک ممکن است برای تشخیص دقیق آزمایش خون یا تست آلرژی را تجویز کند.

بعد از تشخیص علت بیماری اگر کهیر کودکان خفیف باشد، بیشتر اوقات نیاز به درمان پیشرفته ندارند و تنها با دوری از عامل حساسیت‏‌زا و مراقبت‌های خانگی از بین می‌روند؛ اما ممکن است پزشک برای جلوگیری از انتشار هیستامین در جریان خون، درمان دارویی کهیر مثل آنتی‌هیستامین را تجویز کند. 

  • داروهایی مانند کورتیکواستروئیدها، که می‌توانند پاسخ سیستم ایمنی بدن به محرک‎ها را کاهش دهند.
  • تجویز آنتی هیستامین‌های آرامش بخش برای تسکین خارش و درد.

توجه داشته باشید که آنتی‌هیستامین‌ها می‌توانند برخی از کودکان را خواب آلود و برخی دیگر را بیش فعال کنند. اگر عوارض جانبی دارو بیش از حد شدید است حتما این موضوع را به پزشک اطلاع دهید تا در صورت لزوم داروی دیگری را تجویز کند.

برای درمان کهیر کودکان یا نوزادتان به هیچ عنوان به‌صورت خودسرانه از داروهای ضدحساسیت استفاده نکنید. چرا که برخی از این داروها در بدن کودکان واکنش‌های حساسیت‌زا ایجاد می‏‎کنند و ممکن است عوارض خطرناکی را به‌همراه داشته باشند.

درمان خانگی کهیر کودکان

اگر کهیر کودکان خفیف باشد می‌توان آن را در خانه و بدون نیاز به مراجعه به پزشک درمان کرد. بهترین راهکار برای کاهش حساسیت پوستی کودکان اجتناب از غذاها یا داروهای حساسیت‌زا است. رعایت نکات زیر به‌عنوان روش‌های خانگی برای درمان کهیر کودکان شناخته می‌شوند:

  • اجتناب از محرک‌های آلژی‌زا 
  • اجتناب از مواردی که کهیر را بدتر می‌کند مانند آفتاب، گرما و دوش آبگرم
  • استفاده از کمپرس‌های خنک (شست‌وشوی صورت با یک حوله یا پارچه تمیز و آغشته به آب خنک به رفع خارش و سوزش کمک می‌کند)
درمان سریع کهیر در کودکان

درمان خارش کهیر کودکان

  • بهترین پماد برای کهیر نوزدان و کودکان پماد هیدروکورتیزون و کالامین‌ است که خارش بدن کودک را بهشدت کاهش می‎دهد. 
  • راهکار دیگر برای التیام خارش، حمام با آب سرد به‌مدت ۱۰ دقیقه است. 
  • یک کمپرس سرد یا یک کیسه یخ را روی قسمت‌های خارش دار قرار دهید.

آیا درمان گیاهی کهیر فایده دارد؟

بله طبق بررسی‌های انجام شده با چندین راهکار ساده و بی‌ضرر می‌توانید خارش و درد کهیر را کاهش دهید. در ادامه به چندین راهکار آسان اشاره می‌کنیم:

  • استفاده از کیسه یخ و دوش آب سرد
  • پوشیدن لباس‌های گشاد و نخی
  • حمام جو دوسر: یک فنجان جو دوسر پخته نشده در حمام می‌تواند خارش و درد را تسکین دهد. 
  • ژل آلوئه‌ورا: آلوئه‌ورا منبع ویتامین E است که برای سالم بودن پوست شما لازم است. همچنین می‌تواند باعث کاهش خارش پوست شود.

قبل از اینکه درمان‌های خانگی را امتحان کنید حتما با پزشک متخصص مشورت کنید. چرا که برخی از روش‌های درمان خانگی ممکن است برای همه کودکان مناسب نباشند و عوارض جانبی ایجاد کنند.

چگونه از بروز کهیر در کودکان جلوگیری کنیم؟

بهترین راه برای جلوگیری از کهیر کودکان تغییر سبک زندگی کودک است. اگر شما می‌دانید چه عاملی باعث بروز کهیر پوستی در کودکتان شده است بهتر است آن را حذف کنید، در غیر این‌ صورت دفترچه‎ای بردارید و همه موارد اطراف کودک اعم از وجود گل یا حیوان گرفته تا مصرف غذا یا دارو را یادداشت کنید. این کار باعث می‌شود سریع‌تر منبع ایجاد کهیر را شناسایی کنید و کودک را از آن دور کنید. لازم است بدانید گرما یا سرمای شدید باعث بروز کهیر می‌شود پس دمای محیط خانه را در حد مناسب تنظیم کنید.

مدت زمان بهبود کهیر در کودک 

در حالت کلی مدت زمان بهبود بیماری کهیر به سن و سال کودک و نوع کهیر بستگی دارد و ممکن است از چند هفته تا چند ساعت طول بکشد. بیشتر کهیرهای پوستی به ویژه در کودکان و نوزادان خود به خود از بین می‌روند. اما مهم این است که علت آن ریشه‌یابی شود. پس بهتر است در صورت مشاهده کهیر، در اسرع وقت به پزشک مراجعه کنید تا با پیداکردن علت از بروز مجدد آن جلوگیری کنید.

کلام آخر دکتر ساینا

خوشبختانه کهیر در کودکان معمولا بی‌خطر است و فقط یک تا دو روز باقی می‌ماند و معمولا بدون مراجعه به پزشک و با حذف عامل آلرژیک قابل کنترل و درمان است. نکته مهم این است که اگر فرزند شما بیش از شش هفته دچار این بیماری بود و بهبود پیدا نکرد حتما به متخصص کودکان یا پزشک عمومی مراجعه کنید، چراکه ممکن است کودک دچار یک واکنش آلرژیک جدی‌تر باشد که به درمان نیاز دارد. پزشک بعد از بررسی علائم کودک ممکن است مراجعه به متخصص ایمونولوژی و آلرژی را پیشنهاد دهد.

مشاوره با پزشک

برای صحبت با پزشک نیاز به مراجعه حضوری نیست! در سامانه‌ی دکتر ساینا می‌توانید در هر زمان و هر کجا از بیش از ۲۵۰۰ پزشک و روان‌شناس متخصص مشاوره فوری متنی، صوتی یا ویدیویی دریافت کنید.

شاید بپسندید
5 دیدگاه‌ها
  1. علی کرمی

    سلام میخاستم بدونم نوزاد بعد از چند روز تب بالا و گذروندن دوره بیماری دچار کهیر و جوشهای پوستی بشه علتش میتونه از تب باشه البته تب کنترل شده و بعد از بهبود بیماری، کهیر روی پوستش پخش شده

    1. مریم حسینی - کارشناس علمی دکتر ساینا

      سلام. به دلیل حساسیت سلامت نوزادان توصیه می‌کنیم حتما با یک متخصص کودکان مشورت کنید.

  2. سارا

    سلام دخترم ۵ ماه و نیم هست بیش از یه ماه هست یه لکه قرمز شبیه کهیر رو لپش هست اندازه مردمک چشم گاهی کم رنگ میشه گاهی پر رنگ وقتی لباس بیرون تنش میکنم بهش میخوره پر رنگ میشه اول فکر کردم شاید پدرش بوسش کرده اینطور شده ولی خوب نشد و دکتر بردم پماد کورتینیل داد ولی اصلا فایده ای نداشت میخواستم راهنماییم کنید چیکارکنم

    1. تیم محتوای دکترساینا

      سلام. عوامل مختلفی می‌تونن باعث ایجاد لک بشن. برای درمان باید ابتدا علت مشکل مشخص بشه و بعد درمان مناسب را با توجه به علت زمینه‌ای دریافت کنن. توصیه می‌کنیم با متخصص پوست مشورت کنید.

  3. پرستو

    سلام پسرم ۷ ماهشه دو روزه بدنش جوش های ریز قرمز که نوکشون هم سفید هست زده میشه راهنمایی کنید

نظر یا سوال خود را به اشتراک بگذارید