بریج یا پل دندان چیست؟ | مزایا و معایب بریج دندان

آیا می‌دانید بریج دندان چیست؟ چه مزایا و معایبی دارد و اصلا چه افرادی می‌توانند از بریج دندان استفاده کنند؟ در ادامه این مطلب از مجله دکتر ساینا قصد داریم به تمامی این سوالات پاسخ دهیم تا اگر نیاز به ترمیم دندان از دست رفته خود دارید با آگاهی کامل آن را برطرف سازید. پس این مطلب را از دست ندهید.

بریج دندان چیست؟

بریج دندان (Dental Bridge) که به پل دندان نیز معروف است نوعی دندان مصنوعی است که بین دندان‌ها قرار می‌گیرد. در حقیقت بریج دندان روشی برای پر کردن جای خالی دندان‌هایی است که از دست رفته یا کشیده شده‌اند. یک پل شامل یک دندان مصنوعی است که در کنار سایر دندان‌ها قرار گرفته و مانع از به وجود آمدن مشکلاتی مثل خراب شدن طرح لبخند، مشکل در تکلم، کج شدن دندانها و سایر مشکلات دندانی می‌شود.

جنس بریج دندان چیست؟

بریج دندان ممکن است از مواد مختلفی مانند طلا، آلیاژ فلز یا پرسلان ساخته شود؛ اما اغلب اوقات برای طبیعی به نظر رسیدن دندان از ماده پرسلان استفاده می‌شود.

دلایل استفاده از پل دندان

از دست دادن دندان یک مسئله‌ی بسیار جدی است. هنگامی که یک دندان کم می‌شود احتمال دارد که دندان‌های اطراف به سمت فضای خالی کج شوند. همچنین دندان‌های فک نیز به سمت بالا یا پایین داخل فضا تغییر شکل می‌دهند. این مشکلات روی دندان نیش تأثیر گذاشته و همچنین باعث فشار روی مفاصل فک خواهد شد که درد و آسیب‌های جدی را به همراه دارد.

از طرفی، زمانیکه فرد دندان خود را از دست می‌دهد، علاوه بر مشکلاتی که در دندان و فک ایجاد می‌شود، تمیز کردن دندان‌هایی که نظم و ترتیب خود را از دست داده‌اند نیز سخت‌تر خواهد بود. این امر خطر پوسیدگی و بیماری‌های لثه را نیز به همراه دارد.

در چنین حالتی روش‌های درمانی و ترمیمی مانند بریج به فرد کمک می‌کند تا دندان از دست رفته خود را جایگزین کند.

انواع بریج دندان

به‌طور معمول بریج دندان شامل چهار نوع اصلی است که عبارتند از:

بریج سنتی (Traditional Dental Bridge)

بریج دندان به روش سنتی شایع‌ترین نوع بریج در درمان‌های دندان‌پزشکی است که در صورت وجود دندان‌های طبیعی در هر دو طرف شکاف (جای خالی دندان) ساخته می‌شود تا دندان مصنوعی در میان دندان‌های طبیعی قرار گرفته و فضای خالی دندان افتاده یا کشیده‌شده را پر کند.

به این نوع بریج در اصطلاح پزشکی تردیشنال بریج می‌گویند که از گذشته‌های دور به‌عنوان یک روش جایگزین برای دندان‌های از دست رفته استفاده می‌شده و هنوز هم کاربرد فراوانی دارد.

بریج کانتی لور (Cantilever Dental Bridge)

اگرچه این روش شبیه به بریج سنتی است، اما تفاوت آن در این است که معمولاً برای پر کردن جای خالی تنها به یکی از دندان های طرفین نیاز دارد.(برخلاف بریج سنتی که برای انجام آن باید در هر دو طرف جای خالی، دندان طبیعی موجود باشد) در این روش نیز باید تاج دندان طبیعی که به‌عنوان پل از آن استفاده می‌شود، به‌طور کامل تراش داده شود.

بریج مریلند (Maryland Dental Bridge)

بریج دندان مریلند نیز شبیه به روش سنتی است. در این روش برای پر کردن جای خالی دندان از دست رفته با دندان مصنوعی، باید در دو طرف آن (چپ و راست) دندان وجود داشته باشد، اما تفاوت آن در این است که دیگر نیازی به تراش دادن مینای دندان نخواهد بود؛ بلکه دندان‌پزشک با کمک فلز یا پرسلان، پل را به پشت دندان‌های طبیعی راست و چپ متصل می‌کند.

بریج پشتیبانی شده با ایمپلنت (Implant-Supported Dental Bridge)

بریج پشتیبانی‌شده با ایمپلنت یک روش درمانی دیگر برای فردی است که بیشتر دندان‌های خود را از دست داده‌ باشد. دندان‌پزشک در بریج پشتیبانی‌شده به هیچ عنوان نیازی به دندان‌های اطراف نداشته و هیچ مینایی را هم تراش نمی‌دهد؛ بلکه با کمک ایمپلنت، پلی طراحی کرده و دندان مصنوعی را روی آن قرار می‌دهد. این روش درمانی نسبت به روش‌های دیگر طولانی‌تر است (معمولاً چند ماه برای نصب بریج زمان لازم است)، بدین علت که دندان‌پزشک باید دو عمل جراحی را انجام دهد:

1. کاشت و قرار دادن ایمپلنت داخل استخوان فک بیمار
2. نصب و قرار دادن بریج

بریج دندان برای چه افرادی مناسب است؟

بریج دندان برای برای همه‌ی افراد مناسب نیست. عوامل مختلفی وجود دارد که امکان انجام بریج دندان را برای جای خالی دندان از دست رفته در افراد مختلف تعیین می‌کند. در حالت کلی تحت شرایط زیر، فرد کاندید مناسبی برای استفاده از بریج دندان است:

• یک یا چند دندان دائمی نداشته باشد.
• دارای عفونت یا سایر مشکلات بهداشتی دندان نباشد.
• سلامت دهان خوب و کامل داشته باشد.
• دندان‌های طبیعی او سالم و منظم باشد.
• دندان‎هایی که بهعنوان پل از آن‌ها استفاده می‌شود، از نظر ظاهری مطلوب و از نظر ساختار استخوانی قوی باشند.
• برای افرادی که به راه‌حل‌های کوتاه مدت و ارزان نیاز دارند.

نحوه‌ی نصب بریج ثابت (دائمی)

قرار دادن بریج ثابت معمولاً بیش از یک یا دو جلسه طول نمی‌کشد. در جلسه اول پزشک دندان‌های طرفین را آماده می‌کند. مرحله آماده کردن شامل تراش‌دادن دندان‌ها برای ایجاد فضای لازم جهت سوار شدن روکش روی آنها می‌باشد. سپس مدلی از دندان گرفته می‌شود که بر اساس آن، آزمایشگاه روکش‌ها و بریج را می‌سازد. پزشک تا زمان آماده‌شدن بریج دائمی، نوعی بریج موقت می‌سازد تا بیمار بتواند طی مدت ساخته‌شدن بریج اصلی برای محافظت از دندان‌های اطراف و بافت‌های لثه از آن استفاده کند.

طی جلسه دوم بریج موقت برداشته می‌شود و بریج دائمی روی دندان تنظیم می‌شود و در صورت بزرگ یا کوچک بودن اصلاح می‌شود. بریج ثابت بعد از نصب مانند دندان طبیعی فرد خواهد بود و بدون کمک دندانپزشک از دهان خارج نخواهد شد. البته برای اطمینان از فیکس بودن آن باید چندین بار دیگر به دندانپزشک خود مراجعه کنید.(این موضوع در هر فرد متفاوت است)

روش‌های مراقبت از بریج دندان

اگر دندان‌های اطراف یا پشتی فک در اثر بیماری دندان آسیب ببینند، بریج می‌تواند خراب شود. برای حفظ سلامتی دهان و دندان و مراقبت از بریج دندان باید نکات زیر را رعایت کنید:

• روزانه دو بار مسواک بزنید و حتماً از نخ دندان استفاده کنید.
• همیشه بین دندان‌ها و زیر بریج را تمیز کنید. برای انجام این کار، دندان‌پزشک تهیه‌ی مسواک یا برس مخصوصی را به شما توصیه خوهد کرد.
• برای بررسی وضعیت بریج دندان و همچنین دریافت پاکسازی حرفه‌ای، به‌طور مرتب به دندان‌پزشک مراجعه کنید.
• یک رژیم غذایی سالم داشته باشید.
• محصولاتی که برای مراقبت از دهان خود استفاده می‌کنید، باید حتماً نشانه‌ی تأیید سلامت داشته باشند.
• برای استفاده از دهان‌شویه‌ی مناسب با دندان‌پزشک خود مشورت کنید.

مواردی که باید قبل از بریج دندان به آن توجه کرد:

• بیمار نباید یک تا دو روز قبل از درمان سیگار بکشد.
• قبل از بریج دندان مجاز به مصرف نوشیدنی‌های الکلی نیست، زیرا الکل باعث کاهش جریان خون می‎‌شود و تأثیر داروهای بی‌حسی و روند درمان را به‌شدت کاهش می‌دهد.

• اگر بیمار از داروهای رقیق‌کننده‌ی خون استفاده می‌کند باید چند روز قبل از انجام عمل بریج ، مصرف آن‌ها را زیر نظر متخصص قطع کند، زیرا مصرف این قرص‌ها در حین کاشت دندان مصنوعی به‌روش بریج، منجر به افزایش جریان خون و اختلال در روند انعقاد خون در زمان عمل و ریکاوری خواهد شد.

• دندان‌پزشک قبل از انجام عمل، مصرف قرص‌های آنتی‌بیوتیک‌ و ضدالتهابی را به بیمار پیشنهاد می‌دهد تا باعث تسکین درد در طول درمان شود.

• ممکن است دندان‌پزشک قبل از قرار دادن بریج دندان، محل خالی را پاکسازی کند تا از بروز هر گونه عفونت در محل پیشگیری کند.

مزایای بریج دندان

مهمترین مزیت بریج دندان این است که معمولاً بیمار بعد از مدت کوتاهی به بریج دندان عادت می‌کند، زیرا بریج بخشی از ساختار دهان می‌شود. همچنین بریج دندان برخلاف دندان مصنوعی برای تمیز کردن برداشته نمی‌شود و می‌توان آنها را دقیقاً مانند دندان‌های طبیعی با مسواک تمیز کرد. دندان بریج شده تغییرات مثبت عمده‌ای را به‌وجود می‌آورد که عبارتند از:

• لبخند زدن بدون استرس و نگرانی در مورد ظاهر
• بازگشت توانایی جویدن مناسب و درست
• اصلاح گفتار و تلفظ کلمات
• حفظ شکل صورت

معایب بریج دندان

همان‌طور که می‌دانید هر روش درمانی ممکن است معایب خاص خود را داشته باشد. بریج دندان نیز از این قاعده مستثنی نیست و دارای معایب زیر است:

• در موارد نادر ممکن است پل‌هایی که به دندان‌های طبیعی زده شده‌اند، باعث خرابی دندان سالم شوند.
• گاهی اوقات ممکن است دندان‌های طبیعی استحکام کافی برای نگه داشتن پل نداشته باشند؛ به‌همین دلیل بعد از گذشت مدتی دندانها تخریب می‌شوند و بیمار مجبور به استفاده از ایمپلنت خواهد شد.
• گاهی اوقات ممکن است بعد از انجام بریج دندان باقی دندان‌‌ها دچار حساسیت شوند.
• بیشتر اوقات یک تا دو هفته بعد از عمل بریج، دندان‌ها بعد از خوردن مواد خوراکی سرد و گرم واکنش نشان خواهند داد.
• تاجی که برای بریج دندان استفاده می‎‌شود ممکن است ساختار دندان‌ها را تغییر دهد.

سایر معایب

• بریج دندان ممکن است منجر به آسیب دیدن عصب دندان شود و باعث شود که دندان در آینده نیاز به عصب‌کشی داشته باشد.
• برای انجام بریج ، دندان‌های اطراف فضای خالی، باید با وجود سالم بودن تراشیده شوند تا پل بر روی آن‌ها قرار گیرد.
• لثه و دندان‌ها ممکن است بعد از مدتی به دلیل مشکل در تمیز کردن بریج دندان (به دلیل جمع شدن پلاک‌ها)، دچار عفونت شوند.
• ممکن است در صورت درست قرار نگرفتن بریج، به‌مرور زمان بریج دندان شل شود و بیفتد.
• در برخی مواقع ممکن است موادی که دندان‌پزشک برای محکم کردن بریج دندان استفاده می‎‌کند، بریزد و پل دندان شل شود. در این حالت نفوذ باکتری به داخل دندان‌ها بسیار زیاد می‌شود و خطر پوسیدگی را به‌همراه خواهد داشت.

عوارض جانبی بریج دندان

گاهی اوقات در موارد نادر انجام بریج‌ دندانی ممکن است دارای عوارض جانبی باشد. هرچند این مشکل به‌ندرت دیده می‌شود؛ اما ممکن است به‌دلیل تماس دندان‌پزشک و ابزار جراحی با لثه، لثه دچار التهاب و عفونت شود. در این شرایط بیشتر اوقات دندان‌پزشک داروهای ضدالتهاب و آنتی‌بیوتیک را تجویز می‌کند.

همچنین بعضی اوقات بعد از عمل بریج دندان، فرد دچار آلرژی می‌شود. پزشک معمولاً برای از بین بردن حساسیت مقداری از مواد را به‌مدت کوتاه در دهان فرد قرار می‌دهد تا مطمئن شود که وی هیچ‌گونه آلرژی به مواد کاشت دندان و بریج ندارد.

موارد ممنوع در استفاده از بریج دندان

بریج دندان برای عده‌ای از افراد مناسب نیست؛ به‌همین علت پزشک با بررسی شرایط لازم برای انجام این عمل جراحی، آن را به بیمار پیشنهاد خواهد کرد. افرادی با شرایط زیر برای بریج مناسب نیستند:

• خانم‌های باردار و افرادی که مشکلات قلبی دارند (بریج دندان گاهی اوقات نیاز به بیهوشی کامل دارد، به‌همین دلیل برای زنان باردار و افرادی که مشکلات قلبی دارند توصیه نمی‌شود.)
• کسانی که بیش از یک دندان از دست داده‌اند
• افرادی که دچار مشکلات و بیماری‌های مختلف دهان هستند

کلام آخر دکتر ساینا

بریج یا پل دندان یک روش دندانپزشکی ترمیمی مناسب برای بسیاری از بیماران است؛ اما تنها گزینه موجود نیست. بهترین کار در روند تصمیم‌گیری این است که تمامی مزایا و معایب آن را در نظر بگیرید و از یک دندانپزشک متخصص نیز در این زمینه کمک بخواهید.

برای دریافت اطلاعات بیشتر می‌توانید همین حالا از بهترین متخصص ترمیم و زیبایی دندان مشاوره دریافت کنید. دندانپزشکان سامانه پزشکی دکتر ساینا بر اساس نیاز شما و ساختار و آمادگی فک بهترین روش‌های ترمیمی را به شما پیشنهاد خواهند داد.