شایع ترین علل دردهای مفصلی

درد مفاصل مشکل رایجی است که می‌تواند بر عملکردهای حرکتی فرد تأثیر منفی بگذارد و انجام فعالیت‌های روزمره را مختل یا دشوار کند. علت درد مفاصل در افراد و سنین مختلف متفاوت است و راه‌کارهای مقابله و درمان آن‌ها نیز تفاوت دارد. در این مقاله به بررسی علت درد مفاصل و استخوانها می‌پردازیم و راه‌کارهای درمانی آن‌ها را مرور می‌کنیم.

درد مفصل چیست؟

به اتصالات استخوان‌های بدن مفصل گفته می‌شود. مفاصل به استخوان‌ها اجازه‌ی حرکت می‌دهند. درد مفاصل یک ناراحتی شایع است که اغلب در دست‌ها، پاها، زانو، لگن و ستون فقرات رخ می‌دهد.

این درد ممکن است دائمی یا گذرا و با سفتی مفاصل همراه باشد. درد گاهی با احساس سوزش، درد ضربان‌دار یا صدای خش‌خش همراه است. اغلب افراد مبتلا به درد مفاصل دچار خشکی و سفتی صبحگاهی هستند که بعد از کمی فعالیت بهبود پیدا می‌کنند. گاهی درد مفاصل با فعالیت بیش‌ازحد وخیم‌تر می‌شود.

درد مفاصل بر عملکرد سایر مفاصل تأثیر می‎گذارد و می‌تواند کیفیت زندگی فرد را کاهش دهد. درمان درد مفاصل نه‌تنها بر کاهش درد، بلکه باید بر بهبود کیفیت زندگی متمرکز باشد.

درد مفاصل معمولاً با خشکی مفصل و گاهی ورم، حساسیت به لمس و محدودیت حرکت همراه است.

علائم درد مفاصل

شایع‎ترین علائم درد مفاصل عبارت‌اند از:

• سفتی و خشکی مفاصل
• تورم مفاصل
• حساسیت در لمس
• محدودیت در دامنه‌ی حرکتی مفاصل
• خستگی
• ضعف مفاصل و عدم تعادل

اگر دچار درد یا هر یک از علائم ذکرشده در یکی از مفاصل خود هستید، از پزشک متخصص ارتوپدی کمک بگیرید.

علت درد مفاصل

عوامل بسیاری می‌توانند باعث درد مفاصل شوند. درد مفاصل اغلب به دنبال التهاب، عفونت، بیماری‌ و آسیب‌های فیزیکی رخ می‌دهد. شایع‎ترین دلایل درد مفاصل عبارت‌اند از:

آسیب فیزیکی

ضربه‌ و آسیب فیزیکی یکی از علت‌های درد مفاصل است. آسیب ممکن است در اثر استفاده بیش‌ازحد از مفصل یا ضربه به مفصل ایجاد شود؛ گاهی ممکن است این ضربه با شکستگی یا کشیدگی عضو همراه باشد.

یکی از آسیب‌های فیزیکی شایع که اغلب در ورزشکاران و فوتبالیست‌ها رخ می‌دهد، آسیب به رباط صلیبی قدامی (ACL) است.^[۱]

عفونت ویروسی

ابتلا به برخی عفونت‌های ویروسی ممکن است باعث درد مفاصل شود. به‌عنوان‌مثال ویروس هپاتیت C می‌تواند باعث عوارضی مانند درد مفاصل شود. ابتلا به بیماری‌های روماتیسمی در مبتلایان به هپاتیت C رایج است.

بیماری‌‎ها

ابتلا به برخی بیماری‌ها می‎تواند باعث درد مفاصل شود. لوپوس یکی از بیماری‌های خود ایمنی رایج است که علائم آن شامل درد مفاصل و عضلات است. در واقع در نیمی از مبتلایان، درد مفاصل اولین نشانه ‌ی ابتلا به لوپوس است.

در لوپوس سیستم ایمنی بدن بیش‌ازحد فعال می‌شود و به بافت‌ها و سلول‌های سالم بدن حمله می‌کند.^[۲]

آرتریت

یکی از علت‌های شایع درد مفاصل ابتلا به آرتریت و آرترالژی است. آرتریت درد مفاصل به همراه التهاب است؛ اما در آرترالژی درد بدون بروز التهاب رخ می‌دهد. درد مفاصل اغلب یکی از دلایل ناراحتی در افراد مبتلا به آرتریت است.

انواع مختلفی از آرتریت وجود دارد که شایع‌ترین انواع آن عبارت‌اند از استئوآرتریت، آرتریت روماتوئید، نقرس و آرتریت عفونی (سپتیک).^[۳]

روش‌های تشخیصی

پزشک متخصص با ارزیابی علائم، سابقه‌ی پزشکی و معاینه‌ی فیزیکی بیمار تشخیص اولیه را می‌دهد. پزشک در مورد سابقه‌ی خانوادگی بیماری‌های مفصلی و وجود درد بعد از آسیب از بیمار سوال می‌پرسد و همچنین دامنه حرکتی مفاصل را بررسی می‌کند.

آزمایش خون برای بررسی سطح فاکتورهای التهابی در خون انجام می‌شود. آزمایش خون شامل اندازه‌گیری فاکتورهای زیر است:

• فاکتور روماتوئید
• سرعت رسوب گلبول قرمز (ESR)
• اسید اوریک
• پروتئین واکنشی C (CRP)
• آنتی‌بادی ضدهسته

برای تشخیص از روش‌هایی مانند تصویربرداری با اشعه ایکس یا MRI و سونوگرافی نیز استفاده می‌شود.

روش‌های درمان درد مفاصل

با توجه به‌علت درد مفاصل درمان‌های مختلفی وجود دارد.

دارودرمانی

برخی از درمان‌های رایج عبارت‌اند از:

• داروهای موضعی یا خوراکی غیراستروئیدی برای کاهش درد
• تزریق استروئید به مفاصل
• تزریق اسید هیالورونیک به مفاصل
• در صورت ابتلا به بیمارهای سیستمیک علاوه بر داروهای ضددرد، از برخی داروهای تضعیفکننده‌ی سیستم ایمنی مانند متوترکسات و مهارکننده‌ی فاکتور نکروزدهنده استفاده می‌شود.
• در مواردی که درد مفاصل به‌علت عفونت (آرتریت سپتیک) رخ می‌دهد، درمان با داروهای آنتی‌بیوتیک شروع می‌شود.

فیزیوتراپی

یکی دیگر از روش‌های تسکینی و درمانی درد مفاصل فیزیوتراپی است. فیزیوتراپی باعث حفظ و بهبود دامنه حرکتی مفصل و کاهش درد می‎شود.

توصیه هایی برای کاهش درد مفاصل

درد مفاصل دردهای مزمن هستند و اغلب دردهای مفاصل مرتبط با آرتریت به‌طور کامل از بین نمی‌روند؛ بااین‌حال راه‌هایی برای مدیریت و کاهش درد مفاصل وجود دارد که عبارت‌اند از:

• از داروهای مسکن بدون نسخه برای کاهش درد یا تورم استفاده کنید.
• ورزش منظم و فعالیت بدنی انجام دهید و حتماً برای گرم شدن حرکات کششی انجام دهید.
• وزن خود را در محدوده‌ی طبیعی حفظ کنید تا از وارد شدن فشار به مفاصل جلوگیری شود.
• ماساژ، حمام آب گرم و استراحت کافی نیز در کاهش درد مفاصل مؤثر هستند.

برای اطلاعات بیشتر مقاله درمان خانگی درد مفاصل را به‌زودی در دکترساینا بخوانید.

چه زمانی باید به پزشک مراجعه کنیم؟

درصورتی‌که درد مفاصل در انجام فعالیت‌های روزمره تداخل ایجاد کند، برای تشخیص علت درد مفاصل و درمان آن باید به متخصص روماتولوژی یا ارتوپدی مراجعه کنید. هر چقدر درمان سریع‌تر آغاز شود، سرعت تخریب عضلات و مفاصل کاهش پیدا می‌کند و شانس بهبودی افزایش می‌یابد.

در صورت مشاهده‌ی علائم زیر حتماً به پزشک مراجعه کنید:

• درد همراه با تب
• کاهش وزن بدون دلیل مشخص
• عدم توانایی در حرکت به‌علت درد مفاصل

کلام آخر دکترساینا

همان‌طورکه گفتیم علت درد مفاصل می‌تواند بسیار متنوع باشد. شناخت علت درد مفاصل بدن، اولین قدم برای درمان است. به علائم خود دقت کنید؛ درد چگونه است و چه زمان‌هایی شدیدتر است؟ آیا با قرمزی، ورم یا حساسیت با لمس همراه است یا خیر. سپس می‌توانید از دکتر ارتوپد مشورت بگیرید و علائم خود را مطرح کنید. شما می‌توانید همین حالا از پزشکان دکترساینا مشاوره آنلاین ارتوپدی بگیرید.

برای صحبت با پزشک نیاز به مراجعه حضوری نیست! در سامانه‌ی دکتر ساینا می‌توانید در هر زمان و هر کجا از بیش از ۲۵۰۰ پزشک و روان‌شناس متخصص مشاوره فوری متنی، صوتی یا ویدیویی دریافت کنید.

جدول خلاصه‌ی مشخصات بیماری

سوالات متداول